(advertenties)
(advertentie)

Anekdotische bewijs voor de werking van cannabis bij autisme neemt de laatste jaren toe. En ook de wetenschap doet vaker onderzoek naar deze veelbelovende combinatie. Hierdoor rijst de vraagt of wiet daadwerkelijk kan uitgroeien tot een middel dat nadelige symptomen van autisme verzacht. In dit artikel kijken we wat de huidige stand van zaken hierover prijsgeeft.

Sinds enkele jaren neemt de aandacht voor het Autisme Spectrum Syndroom (ASS) toe. Veel mensen hebben in hun omgeving wel een gezin met een kind dat autisme heeft. En ook in de media is er meer aandacht voor deze ontwikkelingsstoornis.

In dit artikel laten we de mogelijke oorzaken daarvan buiten beschouwing. Maar we kunnen er niet omheen dat in Nederland bijna 3 procent van de kinderen tussen 4 en 12 jaar autisme heeft. Of een aanverwant syndroom, zoals Asperger of PDD-NOS. Dat komt neer op zo’n 43 duizend kinderen en dat is meer dan ooit.

LEES OOK: Katwijker met autisme mag thuis wiet kweken

Omdat er geen genezing bestaat voor autisme, en de aandoening een negatieve invloed kan hebben op taalontwikkeling, gedrag en sociale interacties, zijn artsen en ouders op zoek naar solide behandelingsmogelijkheden met minimale bijwerkingen. Hierbij vormt autisme en cannabis een interessante combinatie die steeds meer mensen volgen.

Met name in de Verenigde Staten is er veel aandacht voor cannabis als middel om enkele heftige symptomen van autisme te verzachten. Denk aan het bedwingen van agressief gedrag, het verbeteren van de gemoedstoestand en het onderdrukken van oncontroleerbare bewegingen. Momenteel kunnen artsen in maar liefst 14 Amerikaanse staten medicinale wiet voorschrijven als behandeling voor ernstige autisme.

Onderzoek naar cannabis bij autisme neemt sterk toe. [Foto: shutterstock/Mitch M]

Overzicht van wetenschappelijke onderzoeken

Is cannabis misschien wel de meest effectieve behandeling voor autisme? Newsweek gebruikte deze provocerende vraag in 2018 als uitgangspunt voor een artikel. Hiervoor volgden ze ook de ontdekkingsreis van Benjamin. Deze 4-jarige autistische jongen wordt hyperactief en krijgt veel stress door Ritalin; een middel dat soms wordt voorgeschreven bij autisme. Met cannabis kan hij zich juist ontspannen en lijkt zijn belevingswereld geordend.

Afgaande op een groeiende lijst ouders die hun kind met autisme cannabis geven en hun ervaringen delen, lijkt dit meer regel dan uitzondering. Maar hoe denkt de wetenschap er vandaag de dag over?

ZIE OOK: Moeder ziet kind met autisme opleven dankzij CBD-olie

Drs. Orrin Devinsky is directeur van het Langone Health Comprehensive Epilepsy Center van de Universiteit van New York. Bovendien is hij betrokken bij klinische proeven naar autisme en cannabis. Devinsky benadrukt dat er nog niet enorm veel wetenschappelijke data beschikbaar is. “Er is veel geloof, maar nog niet zo veel wetenschappelijk bewijs”.

Dat klopt, maar daar komt in rap tempo verandering in. Het onderzoeksgebied wint, mede door alle positieve berichten van ouders die hun autistische kind wiet geven, snel aan terrein. Hieronder een greep uit de belangrijkste onderzoeken.

Onderzoek uit 2013

Deze studie toonde in 2013 aan dat kinderen met autistische stoornissen een verhoogd aantal cannabinoïden-receptoren op hun witte bloedcellen hebben. Dat wijst op een onbalans in hun endocannabinoïden-systeem. Cannabinoïden-receptoren nemen namelijk toe als er onvoldoende lichaamseigen cannabinoïden worden geproduceerd. Het meten van endocannabinoïden-niveaus is echter wel moeilijk omdat het lichaam deze stoffen ook weer snel afbreekt, zodra ze zijn gebruikt.

Studie uit 2018

Een andere studie, gepubliceerd door de Universiteit van Stanford in 2018 documenteerde dat kinderen met autisme een lager niveau anandamide hebben in vergelijking met kinderen zonder autisme. Anandamide is een lichaamseigen cannabinoïde die veel overeenkomsten heeft met de plantaardige cannabinoïde THC uit cannabis.

Anandamide werkt onder meer als een neurotransmitter in de hersenen. Het zorgt ervoor dat cellen onderling berichten naar elkaar kunnen sturen. Zonder anandamide raakt deze communicatie uit balans met alle gevolgen van dien.

Deze ontdekking vormt de basis voor het behandelen van autisme met cannabis. Zowel deze als de hiervoor genoemde studie toont namelijk aan dat endocannabinoïden-tekorten bij kinderen gelinkt zijn aan ASS.

Nog een studie uit 2018

Een Israëlisch onderzoek uit 2018 onderzocht de effecten van orale cannabidiol (CBD) en THC op 60 kinderen met autisme. Onderzoekers rapporteerden een sterke verbetering van de gedragsuitbarstingen bij 61 procent van de kinderen.

Aan de andere kant meldde minder dan de helft van de kinderen significante verbeteringen in communicatie en angstgevoelens. Dit kan er ook mee te maken hebben dat de omvang van de studie beperkend was. De wetenschappers zijn niettemin aangemoedigd door de resultaten. Ze voeren nu een klinische studie uit met 120 kinderen. De eerste resultaten zijn al bekend en lees je hier.

Onderzoek uit 2019

Dit onderzoek komt eveneens uit Israël. Het werd geleid door drie toonaangevende onderzoekers op dit gebied, waar onder Raphael Mechoulam. Dit is de wereldberoemde professor die THC ontdekte. Hun bevindingen werden in januari 2019 gepubliceerd in het tijdschrift Nature Scientific Reports.

Het onderzoek vond plaats bij 188 jongeren met autisme en laat zien dat mediwiet de symptomen van autisme effectief verlicht. Over het algemeen meldde meer dan 80 procent van de betrokken ouders een aanzienlijke of bescheiden verbetering bij hun kinderen.

Andere onderzoeken

Andere klinische studies, zoals een onderzoek van de Universiteit van Californië, San Diego’s Center for Medicinal Cannabis Research, zijn gericht op een beter begrip van de interactie tussen cannabis en de hersenen van een kind met ASS. De meeste van deze proeven zijn nog steeds bezig. Eén ervan bereidt zich voor op het delen van resultaten in 2023. Afwachten dus. Mediwietsite houdt deze onderzoeken in de gaten, en bericht zodra er nieuws is.

Klinische tests laten veelbelovende resultaten zien bij het behandelen van epilepsie met Epidiolex.

Goedgekeurd cannabismedicijn

Meer onderzoek naar andere neurologische stoornissen, zoals epilepsie, en cannabis kan onderzoek naar cannabis en autisme stimuleren. En gezien de veelbelovende onderzoeksresultaten tot nu toe, is de kans groot dat dit leidt naar een goedgekeurd medicijn.

En die stap is dichterbij dan je denkt. Epidiolex is het eerste goedgekeurde geneesmiddel dat op basis van cannabis werd ontwikkeld. Het middel is bedoeld om epilepsie en multiple sclerose te behandelen. Maar er is ook een verband tussen Epidiolex en verbetering van neurologische symptomen.

Andere vormen van medicinale cannabis laten ook zien dat cannabinoïden bijdragen aan een verbetering bij allerlei neurologische problemen. Denk aan dementie, de ziekte van Alzheimer, hersenletsel, neurologische symptomen van het Downsyndroom, Parkinson, ALS en ga zo maar door.

Bovendien wordt wiet al veelvuldig ingezet als behandeling van epilepsie in de Verenigde Staten en Canada. Epilepsie is een hele uitdagende neurologische aandoening zonder genezing. Zou autismespectrumstoornis de volgende kunnen zijn?

ZIE OOK: Cannabis bij autisme – hoopvolle verhalen

Ten slotte

Er is veel anekdotisch bewijs om aan te tonen dat cannabis een effectieve behandelingsmogelijkheid is voor autisme. Ook op Mediwietsite staan een hoop video’s die de moeite van het kijken waard zijn. De werking lijkt in veel gevallen veelbelovend. Maar toch is voorzichtigheid geboden; er zijn meer diepgaande studies met een grote steekproefgrootte nodig om wetenschappelijk bewijs te leveren.

Wie het wil proberen, doet er verstandig aan om met een lage dosis te starten en rustig, stapsgewijs op te bouwen. Want wat bij de een werkt, werkt bij de ander misschien niet of net even anders. Ieder mens is verschillend en ieder geval van autisme ook. Loop dus nooit te hard van stapel.

[Openingsfoto: Shutterstock/ShutterstockProfessional]