(advertenties)
(advertentie)

Dat cannabinoïden cruciaal zijn voor een mens, hoef je ons niet te vertellen. Maar wie had gedacht dat deze gezonde stoffen uit plant en dier al voor een foetus van cruciaal belang zijn? De receptoren voor cannabinoïden vermenigvuldigen zich namelijk al in de placenta en faciliteren daar neurochemische gesprekken tussen de embryo en de moeder. Ongelooflijk!

Cannabinoïden zijn niet alleen de plantaardige stoffen die we kennen van cannabis, zoals CBD en THC. Ons lichaam maakt ook cannabinoïden aan. Endocannabinoïden welteverstaan (endo betekent intern, lichaamseigen). Deze door het lichaam geproduceerde cannabinoïden blijken dus al voor de foetus cruciaal voor het ontwikkelen en opgroeien van de mens. Van hulpeloze baby in moeders buik naar een productieve volwassene met cannabinoïden.

ECS is millennia oud

Endocannabinoïden zijn van nature door het menselijk lichaam aangemaakte cannabinoïden. Ze komen voor in het hele lichaam. De stoffen en hun receptoren vind je in het brein, immuunsysteem, spijsverteringskanaal, voortplantingsorganen, bloedvaten, bindweefsel en in het volledige zenuwstelsel. Eigenlijk zijn deze stoffen en hun ‘landingsplekken’ (samen het endocannabinoïde systeem of kortweg ECS) op zo goed als élke plek gevonden waar wetenschappers ernaar zochten. Dat is ook de reden dat het ‘wondermiddel‘ wietolie tegen zoveel verschillende ziekten effectief is.

CB-receptoren komen in het hele lichaam voor, maar is de meest aanwezige receptor in het brein. [Foto: shutterstock/Alex Mit]

Hoewel vernoemd naar de cannabisplant, vond dit systeem haar oorsprong al ver voor de eerste ontdekking van het organisme. ‘Dit aloude interne systeem begon zich 600 miljoen jaar geleden te ontwikkelen (lang voor cannabis voor het eerst verscheen), toen de meest complexe levensvorm een spons was’, zegt Martin A. Lee, directeur van Project CBD.

Het ECS ontwikkelde met de mens mee (en met bijna elk ander dier behalve insecten), en is vandaag de dag cruciaal voor de homeostase van onze lichamen en mentale gesteldheid. Deze homeostase is de balans die nodig is voor het lichaam, om te overleven.
Via immuuncellen kunnen cannabinoïden bijvoorbeeld de lichaamstemperatuur verhogen tot een bacteriedodende griep, om het daarna weer af te koelen als de strijd gestreden is.

Werking van endocannabinoïden

Signaalstoffen (neurotransmitters) worden in het brein normaal gesproken vrijgegeven door een synaps, waarna het langs een soort messenger-lijn de receptor bereikt waar het aan bindt. Plantaardige cannabinoïden zoals cannabidiol (CBD) werken daarentegen andersom. Zij binden zich aan een receptor en instrueren daar het brein om de afgifte van bepaalde stoffen te versnellen of te vertragen.

THC bindt zich als een sleutel in het slot aan de CB-receptoren. [Foto: shutterstock/Alila Medical Media ]

Door het vertragen van bepaalde hersenprocessen kan het lichaam helpen bij het remmen van bijvoorbeeld epileptische aanvallen, het kalmeren van angst en het reguleren van andere problemen die voortkomen uit een overactief of verkeerd afgestelde neurotransmitter.

Volgens neurowetenschapper Gregory Gerdeman van het Eckerd College, versnelt CBD de afgifte van bepaalde stoffen, waardoor het erg belangrijk is voor diverse hersenactiviteiten. Vooral als door een tekort aan deze stoffen het lichaam uit balans en dus ziek is. Dit varieert van het reguleren van de lichaamstemperatuur of pijn, geluk en stress, tot de perceptie van angst, ruimte en tijd.

CB-receptoren meest voorkomende receptoren in brein

Onderzoek naar individuele cannabinoïden begon eind jaren ’40, toen nieuwsgierige wetenschappers de therapeutische potentie van cannabis bestudeerden. Het was echter pas halverwege de jaren ’80 dat er sluitend bewijs over het bestaan van cannabinoïdenreceptoren in het menselijk brein werd gevonden, door neurowetenschapper Allyn Howlett.

In een hoofdstuk van zijn boek Mellow Mayhem legt Martin A. Lee uit dat wetenschappers het brein onderzochten, en zo ontdekten dat het aantal cannabinoïdenreceptoren daar ‘veel hoger lag dan van elk ander type neurotransmitter-receptor.’ Deze receptoren werden ontdekt in delen van het brein die verantwoordelijk zijn voor zaken als het geheugen, hoger cognitief functioneren, beweging, honger en emotie. Volgens Lee ‘functioneren ze als subtiele detectiestoffen’ op zoek naar cannabinoïden in elke cel.

Cruciaal vanaf de start

In dat boek vertelt Martin ook over de ontdekking van endocannabinoïden door chemicus Dr. Raphael Mechoulam in 1992 – dezelfde man die in 1964 de plantaardige cannabinoïde delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) ontdekte en isoleerde.

Uit Lee’s onderzoek bleek het endocannabinoïde systeem essentieel vanaf de eerste fasen van de menselijke ontwikkeling. Cannabinoïdenreceptoren ‘vermenigvuldigen snel in de placenta en faciliteren neurochemische gesprekken tussen de embryo en de moeder’, en acteren daarna als ‘gidsen voor de aanmaak en differentiatie van stamcellen door de foetus.’

Cannabinoïden zijn zó essentieel voor de ontwikkeling van baby’s dat ze in de moedermelk voorkomen. [Foto: shutterstock/Lolostock]

De stoffen helpen het kind de juiste paden te vinden om goed te kunnen ontwikkelen vanaf het eerste moment, maar ook daarna. Cannabinoïden zijn zelfs zo cruciaal voor de ontwikkeling van baby’s dat ze tevens in moedermelk te vinden zijn. Onderzoekster Ester Fride ontdekte dat muizen zonder CB-receptoren, baby’s krijgen die het simpelweg niet overleven.

Voordelen voor volwassenen

Voor volwassenen hebben endocannabinoïden andere voordelen zoals de aanmaak van gezonde hersencellen, door stamcellen hiervoor op de juiste plek te krijgen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is cannabisgebruik namelijk niet slecht voor de hersenfunctie. Vanaf een bepaalde leeftijd helpt het zelfs (door ouderdom veroorzaakte) hersenschade tegen te gaan. Een dagelijkse dosis THC zou het geheugen verbeteren en het brein zelfs verjongen.

[Openingsfoto: shutterstock/Tatevosian Yana]