Het Duitse bedrijf Farmako uit Frankfurt kondigde vorige week aan dat zij een techniek patenteerden om op grote schaal cannabinoïden te vervaardigen uit suiker. Onlangs meldde een Amerikaans bedrijf hetzelfde te doen door middel van gist. Cannabinoïden verkrijgen uit een andere bron dan wiet lijkt een nieuwe trend. Is dat een zegen of juist een vloek?
Op 27 maart maakte het in Frankfurt gevestigde farmaceutische bedrijf Farmako bekend dat zij in februari een wereldwijd octrooi hebben aangevraagd. En wel voor het vervaardigen van cannabinoïden uit suiker door middel van een nieuw micro-organisme.
Voor dit proces gebruikt Farmako een genetisch gemodificeerde bacterie, ‘zymomonas mobilis’ genaamd. Die wordt tevens gebruikt bij het productieproces van de alcoholische drank tequila. Farmako paste hem echter aan door stukjes genetisch materiaal weg te halen en genen uit de malaria-parasiet toe te voegen. Hierdoor kan de bacterie cannabinoïden uit suiker vervaardigen.
“Het proces lijkt veel op het produceren van alcohol. Maar we hebben de bacterie aangepast zodat de biosynthese weliswaar start met dezelfde grondstof [suiker, red.] , maar het eindproduct zal bestaan uit cannabinoïden in plaats van alcohol, omdat we een aantal genen in de bacterie hebben aangepast”, licht Patrick Schmitt, mede-oprichter van Farmako, toe.
Sebastian Diemer, Niklas Kouparanis en Patrick Schmitt (vlnr) [Beeld: Farmako]
Tot op heden komen cannabinoïden voor medicinale en onderzoeksdoeleinden uit gekweekte cannabisplanten. Dit is echter een kostbaar proces. Het kweken, oogsten en verwerken van grote hoeveelheden wietplanten kost namelijk veel ruimte, tijd en mankracht.
Bovendien is plantmateriaal lastig te standaardiseren en doseren. Elke wietplant bevat andere concentraties werkzame stoffen. Zelfs als de cannabissoort exact hetzelfde is, zijn de hoeveelheden werkzame stoffen per plant verschillend. Ook bevat ieder onderdeel van de plant andere concentraties werkzame stoffen. Hoger gelegen wiettoppen bevatten bijvoorbeeld meer cannabinoïden dan toppen die onderaan groeien.
Ten slotte is het lastig om cannabinoïden die in hele lage concentraties voorkomen in wiet te extraheren. Er zitten ruim honderd cannabinoïden in wiet, maar de meeste in slechts hele kleine hoeveelheden. Dit maakt onderzoek doen naar de werking ervan lastig. Laat staan dat je er op grote schaal medicijnen mee kan maken.
Deze tekortkomingen vervallen door een biosynthetische productiemethode. Daarmee is het namelijk mogelijk om razendsnel cannabinoïden te vervaardigen; binnen enkele uren in plaats van enkele maanden. En het kost aanzienlijk minder ruimte en mankracht.
Het is ook mogelijk om grote hoeveelheden cannabinoïden te maken. Inclusief cannabinoïden die van nature in lage concentraties voorkomen in de plant. Bovendien is het mogelijk om de verhouding tussen alle bestanddelen naar wens aan te passen. Dit leidt tot gestandaardiseerde cannabismedicijnen met veel controle over de inhoud.
Er zijn verschillende universiteiten en partijen die proberen de medisch werkzame stoffen in de wietplant te produceren. Diverse bedrijven proberen het bijvoorbeeld via gist. Maar volgens Farmako is het lastig om via gist grootschalig te produceren. Farmako is er, naar eigen zeggen, als eerste in geslaagd om grootschalig cannabinoïden te produceren met een bacterie.
Cannabinoïden uit wiet zijn puur natuur. Cannabinoïden verkregen middels genetische modificatie is dat niet. [Shutterstock/Kojin]
Het betekent simpelweg dat de mens sleutelt aan de genetische bouwstenen van het leven. We gaan het genetische systeem dat tijdens miljarden jaren evolutie ontstond, aanpassen. Veel wetenschappers en experts vinden dat onvoldoende is onderzocht wat de gevolgen daarvan zijn.
De nieuwe bacterie van Farmako kan bijvoorbeeld onbedoelde effecten hebben op het oorspronkelijke genetische materiaal van andere organismen. De gevolgen daarvan zijn niet te voorspellen. Mogelijk ontstaat er een nieuwe ziekte of gif.
Bovendien is niet duidelijk wat de gevolgen van GM zijn op lange termijn. De techniek wordt sinds de jaren zeventig toegepast en sinds enkele jaren pas op grote schaal. Er valt dus weinig te zeggen over de gevolgen op lange termijn. Bovendien is het al eens misgegaan met een geneesmiddel. Na jaren bleek slaapmiddel Softenon het risico op mismaakte kinderen aanzienlijk te verhogen.
Hoe dat zit met cannabinoïden die worden verkregen middels een genetisch gemodificeerde bacterie uit suiker, is dus niet duidelijk.
Een ander punt is het entourage-effect. Dit houdt in dat alle cannabinoïden, maar ook terpenen in cannabis met elkaar samenwerken. Het resultaat is dat een medicijn van de hele wietplant beter werkt dan een of enkele geïsoleerde cannabinoïden. Het gaat bij de werking van cannabis om synergie; alle bestanddelen als geheel zijn krachtiger dan alle losse bestanddelen bij elkaar opgeteld.
Hoe dit precies werkt, weet de wetenschap nog niet. Het effect is wel precies wat cannabis zo bijzonder maakt en de werking zo complex. De natuur biedt ons namelijk allerlei voordelen die verpakt zitten in een plant. Wat er van al die voordelen overblijft als mensen er in een laboratorium mee gaan rommelen, is niet duidelijk.
LEES OOK: Het entourage-effect; hoe cannabinoïden samenwerkingen
Geld speelt steeds vaker een grote rol nu farmaceutische bedrijven in toenemende mate investeren in mediwiet. [Foto: shutterstock/Adrian Today]
In Canada is er momenteel al sprake van een markt van 30 miljard euro. Onderzoeksbureau Brightfield Group schat dat de gehele cannabismarkt, inclusief recreatief en medicinaal, groeit van 282 miljoen euro nu naar bijna 8 miljard euro in 2023. Consultant Prohibition Partners denk zelfs dat de markt in 2028 is gegroeid tot maar liefst 58 miljard euro.
Kansen grijpen in een snel groeiende, kapitaliserende markt is dus belangrijk om mee te kunnen doen. En dat is precies wat Farmako hier doet. Of dat uiteindelijk goed is voor patiënten, valt te betwijfelen. Farmaceutische bedrijven hebben namelijk weinig baat bij mensen die thuis hun eigen medicinale wietplantje kweken, terwijl dat voor velen juist een groot goed is.
Dus, is het grootschalig produceren van medicinale cannabinoïden een zegen of een vloek? De tijd zal het leren.
[Openingsfoto: Shutterstock/Choksawatdikorn]
Fallon (30) heeft geluk dat haar familie 2.000 euro per maand kan betalen voor cannabisolie - en daarmee kan haar heftige epilepsie onderdrukt worden - maar dat geluk hebben lang niet alle Britten.
Veertig bedrijven kweken in Portugal medicinale cannabis, maar van al die oogst vloeit uiteindelijk per jaar slechts 17 kilo naar behoeftige Portugezen - deze korte video onderzoekt hoe dat komt.
Het aantal gevallen van melanoom - een heftige vorm van huidkanker veroorzaakt door uv-straling - neemt halsoverkop toe, maar er gloort hoop voor patiënten in de vorm van een... cannabisextract!
In een stief kwartiertje beantwoordt wietwetenschapper dr. Amber Wise een aantal vragen die via social media werden gesteld - het hoe & waarom van wiet in het kort!
Pat Cash won in 1987 het Wimbledon tennistoernooi, overleefde tot nu toe al 7 (!) knieoperaties en weet inmiddels zo zeker dat CBD hem en anderen kan helpen dat ie met zijn eigen Pat Cash CBD op de markt komt.
Cannabis in het verkeer is al jaren onderwerp van discussie: wat zijn de normen en grenzen om deel te nemen aan het gemotoriseerde verkeer op veilige wijze?
Onder de merknaam JANE brengt Michelle uit Minneapolis haar eigen op vrouwen gerichte cannabisproducten uit, een idee dat voortkwam uit haar eigen strijd tegen borstkanker.
Nog een goede reden om te verdampen. Dit nieuwe onderzoek heeft aangetoond dat je meer THC in je lichaam krijgt na het verdampen van cannabis, ten opzichten van het roken ervan.
Bedrocan, 's lands enige producent van legale medicinale cannabis, opent in Utrecht een onderzoekscentrum waar klinische studies naar o.a. gebruiksrisico's van cannabis en de effecten bij chronische pijnbestrijding plaatsvinden.
Uit Duits patiëntenonderzoek blijkt dat mensen die cannabis gebruiken als behandeling bij chronische pijn zeer tevreden zijn en zelfs vinden dat wiet beter werkt dan traditionele pijnmedicatie.
In Ierland is een review-rapport gepubliceerd, waaruit blijkt dat er tot nu toe vooral bewijs op tafel ligt voor de werkzaamheid van mediwiet bij MS, diabetes en letsel aan de ruggengraat.
Met een subsidie van 10 miljoen dollar gaan onderzoekers van de befaamde Johns Hopkins University School of Medicine liefst 10.000 medicinale cannabispatiënten in de VS minimaal 1 jaar lang volgen.
In 1976 liep Nederland nog voorop met coffeeshops en gedoogde verkoop van wiet en hasj. Na 47 jaar is dat beleid failliet en daarom start vandaag het wietexperiment in Breda en Tilburg met 100% LEGALE wiet(verkoop).
Voor chronische pijnpatiënten die hun wiet niet willen roken, vapen, eten, smeren of druppelen gloort er hoop: in Australië wordt namelijk de eerste CANNABISPIL klinisch getest!
Anekdotisch bewijs en losstaande patiënten testimonials over de positieve effecten van het behandelen van kanker met cannabis zijn er genoeg. Maar hoever is de wetenschap met het gebruik van cannabinoïden bij kanker? De actuele stand van zaken in een uitgebreid dossier!
Uit een enquete onder mensen die cannabis vanwege gezondheidsredenen consumeren, blijkt dat zij minder alcohol en pillen gebruiken en graag zouden zien dat hun arts toeziet op hun wietgebruik en dosering.
Zowel het gebruik van medicinale cannabis als de toepassing van immuuntherapie bij de behandeling van kanker zijn in opkomst, vandaar dat er nu een uitgebreide studie komt naar de impact van mediwiet op immunotherapie.
Er zijn in Nederland maar enkele duizenden officieel erkende - dus via hun arts doorverwezen - cannabispatiënten, maar die zijn volgens bijwerkingencentrum Lareb en Bureau Medicinale Cannabis wel heel tevreden over hun (Bedrocan) wiet.
Uit een enquete onder meer dan vijfduizend vrouwen blijkt dat 4 op de 10 cannabis gebruiken om de symptomen van de menopauze (overgang) te behandelen, en ze zijn hier in grote mate tevreden over ook.
Uit een studie van Poolse onderzoekers blijkt dat voor huidproblemen als acne, psoriasis, eczeem en jeuk een aantal onbekendere cannabinoïden (o.a. THCV, CBDV, CBC, CBM en CBN) wellicht soelaas kan bieden.
Medicinale cannabispatiënten zijn in grote meerderheid blij met de effecten ervan: behalve dat het de symptomen van hun kwaal vermindert, zorgt mediwiet ook voor meer energie en betere prestaties op hun werk.
Na liefst tien jaar plannen, voorbereiden en bouwen staat ie er: de meest geavanceerde medicinale cannabiskwekerij van het zuidelijk halfrond. Over naar Brisbane, Australië!
Omdat het zeer moeizaam lukt voor ADHD patiënten in Groot-Brittannië om via officiële weg aan medicinale cannabis te geraken, besluit een groot deel om dan maar zelf aan de wiet te gaan.
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat cannabis consumenten vanaf zestig jaar een lagere BMI (Body Mass Index) hebben en meer sporten dan zestigplussers die geen cannabis gebruiken.
Je hoeft niet per se iets onder de leden te hebben om van de heilzame effecten van cannabis te profiteren. Uit dit Amerikaanse onderzoek blijkt dat mensen die wiet gebruiken simpelweg alvast gelukkiger zijn dan niet-gebruikers.
In Nederland schafte het Zorginstituut de vergoeding van medicinale cannabis jaren geleden af, in Israël krijgen slachtoffers van crimineel geweld en terrorisme voortaan gratis een inhalator plus de wiet!
Wanneer je minstens 20 keer per maand medicinale cannabis rookt, verdampt of eet bestaat het gevaar op CHS, ofwel overgevoeligheid voor wiet. De remedie ertegen is echter heel eenvoudig!
Wetenschappers zijn enthousiast over de van oorsprong Zuid-Afrikaanse plant Helichrysum umbraculigeru - ofwel de strobloem - want deze plant bevat heel veel cannabinoïden, waaronder een flink aantal volstrekt onbekende!
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat cannabidiol ofwel CBD in een vroeg stadium een positief effect heeft in de hersenen op de eiwitten die de ziekte van Alzheimer kunnen veroorzaken.
Wetenschappers van de beroemde Oxford universiteit starten - met een miljoenensubsidie op zak - een grootschalige studie naar het behandelen van psychoses met het cannabismedicijn Epidyolex.
In Nederland zijn er al weinig patiënten die via de officiële weg hun cannabis medicatie krijgen, in Groot-Brittannië is het helemaal bar en boos. Minder dan 5 mensen in 5 jaar kregen wiet via de NHS, hoogste tijd voor een 'familiecampagne' dus!
In Nederland daalde in 2022 voor het vijfde jaar op rij het aantal officiële verstrekkingen van medicinale cannabis, zo blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
