Er is aardig wat onderzoek verricht naar de uitwerking van cannabis op ons brein. Cannabinoïden, de werkzame stoffen in wiet, hebben een sterke invloed op hoe onze hersenen werken en daarmee ook op hoe we ons gedragen. In feite komen cannabinoïden van nature voor in onze hersenen, waar ze deel uit maken van verschillende processen die onze geest en ons lichaam aansturen. Cannabis kan deze processen versterken, maar ook afzwakken…
Wanneer men te maken heeft met een veranderde cannabinoïden signalering – bijvoorbeeld als gevolg van chronisch wietgebruik – leidt dit niet zelden tot een reeks mentale en fysieke gevolgen.
In het geval van medicinaal wietgebruik wordt er júist met die uitwerking gezocht naar verlichting of genezing van een aandoening. Bij jongeren en soms ook volwassenen wordt echter gesignaleerd dat het leervermogen door cannabisgebruik afneemt. Maar hoe komt dat nou? Wordt dit veroorzaakt door cannabis, of door de gevolgen van het gebruik van deze plant?
Onder leiding van Megan Carey – hoofdonderzoeker bij het Champalimaud Center for the Unknown in Portugal – en Catarina Albergaria – postdoctoraal onderzoeker in het laboratorium aldaar – werd onderzoek gedaan naar dit vraagstuk. Er werd besloten om de hersenmechanismen te bestuderen die betrokken zijn bij een klassieke leertaak, namelijk eyeblink-conditioning. Het onderzoek werd uitgevoerd met muizen.
Bij eyeblink-conditioning leren proefpersonen een sensorische prikkel – bijvoorbeeld een lichtflits – te associëren met een daaropvolgende afgifte van een luchtpuf aan het oog. Eenmaal geleerd, sluit de proefpersoon – in dit geval een muis – zijn ogen al wanneer hij het licht ziet, dus voor er lucht in geblazen wordt. “Het is net als de hond van Pavlov en de bel“, zegt Albergaria.
LEES OOK: Cannabinoïden dossier • De werking van medicinale cannabis verklaard
Eerdere studies hadden aangetoond dat deze vorm van leren plaatsvindt in een hersenstructuur die het cerebellum (de kleine hersenen) wordt genoemd. Bewezen is dat dit wordt aangetast door een veranderde cannabinoïden signalering, bij zowel mensen als muizen. Om de rol van cannabinoïden bij het leren te bestuderen, gebruikte het team speciaal daarvoor gefokte muizen zonder cannabinoïden-receptoren en ‘normale’ muizen. De eerstgenoemde muizen vertoonden een verminderde conditionering van de oogleden.
Toen de onderzoekers begonnen aan de studie hadden ze een directe oorzaak van de slechtere leerprestaties in gedachten. Veel eerdere onderzoeken ondersteunen namelijk het idee dat cannabinoïden neurale plasticiteit veroorzaken; ervaringsafhankelijke veranderingen in de verbindingen tussen neuronen.
Megan Carey: “We gingen er bij de onderzoeksvraag eigenlijk al vanuit dat de samen- of juist tegenwerking tussen cannabinoïden en onze hersencellen de oorzaak was van de leerstoornissen.” Alsof de plot in een goed boek veranderde, bleek in dit onderzoek de ‘verdachte’ helemaal niet schuldig: de cannabinoïden bleken vrijuit te gaan!
Wat was dan wel de oorzaak van de problemen met leren/conditioneren? “In een studie die we twee jaar geleden publiceerden, ontdekten we dat hoe meer muizen renden, hoe beter ze leerden. Het team begon te vermoeden dat het verschil in leren in plaats daarvan te wijten zou kunnen zijn aan de verminderde activiteitsniveaus van de gemuteerde muizen”, legt Albergaria uit.
Niet de wiet zelf is de oorzaak van leerproblemen, maar ons gedrag en specifieker een gebrek aan beweging… [illustratie: Andrei Verner/Shutterstock]
Al snel werd de link gelegd tussen weinig beweging en het slechtere leervermogen van de muizen. In een artikel op eLife werd bevestigd dat de veranderde gedragstoestand van de mutanten zelfs volledig verantwoordelijk was voor hun verminderde eyeblink-conditioning.
Toen de onderzoekers de muizen op een gemotoriseerde loopband plaatsten, die er voor zorgde dat deze evenveel gingen lopen als normale muizen, waren de resultaten opvallend. Het leervermogen werd volledig hersteld. Het team ontdekte ook dat door de kleine hersenen aangestuurd gedrag – motorische coördinatie en het leren – normaal waren bij de aan cannabinoïden blootgestelde muizen. Bij de muizen die juist cannabinoïden-receptoren misten, was de eyeblink-conditioning ook weer volledig intact.
“Deze experimenten ondersteunden onze hypothese dat een verstoorde cannabinoïden signalering het leerproces belemmert door de gedragsstatus te veranderen. Cannabinoïden hebben dus geen direct effect op neurale plasticiteit in het cerebellum, zoals eerder wel verwacht werd”, zegt Carey.
Er komt steeds meer bewijs dat de gedragstoestand een diepgaande invloed heeft op onze hersenfunctie. Deze studie benadrukt de noodzaak om de manier waarop iemand zich gedraagt, te beschouwen als een krachtig onafhankelijk middel als het gaat om leerprestaties. Ook individuele genen kunnen uiteraard bijdragen aan complex(er) gedrag.
“We waren in staat om een leerachterstand, welke in verband gebracht werd met cannabinoïden, te verminderen met puur de verandering van gedrag”, zo zeggen de onderzoekers.
Mensen die om welke redenen dan ook (met regelmaat) cannabis gebruiken, kunnen meer moeite hebben met leren of dingen onthouden. Vaak wordt dit geweten aan de negatieve invloed die de cannabinoïden zouden hebben op onze hersenen. Dit onderzoek laat zien dat deze stelling niet klopt.
Wat wel klopt, is dat mensen die wiet recreatief of medicinaal gebruiken, vaak minder fysiek actief zijn. Dát is de directe oorzaak van eventuele leerproblemen!
Natuurlijk blijft de invloed van cannabis op onze hersenen ook heel persoonlijk. Waar de een niet meer van de bank komt na een jointje, komt de ander dankzij mediwiet juist weer in actie. Daarbij heeft de soort cannabis die je gebruikt ook nog eens invloed op het hele verhaal…
LEES OOK: Verschillende wietsoorten mengen voor optimale medicinale werking
Ongeveer 1 op de 7 mensen heeft last van migraine. Reguliere medicatie wordt door patiënten echter steeds vaker vervangen door cannabis en dat is een uitstekend idee, zo bewijzen deze drie wetenschappelijke onderzoeken.
Uit Israëlisch onderzoek met rugpatiënten blijkt dat het inhaleren van cannabistoppen het meest effectief is voor pijnbestrijding - in tegenstelling tot het onder de tong druppelen van CBD-olie.
Uit onderzoek onder 3.000 Australische patiënten met diverse vormen van pijn blijkt dat zij over het algemeen dankzij cannabis beter sociaal functioneren, minder lichamelijke pijn ervaren en minder fysieke en emotionele rolbeperkingen ervaren.
In Oekraïne lijden er door de oorlog met Rusland inmiddels zes miljoen mensen aan PTSS. Gelukkig legaliseerde men onlangs mediwiet en die kan de getraumatiseerde bevolking echt helpen!
Uit een uitgebreid onderzoek onder duizenden consumenten blijkt dat zij steeds vaker cannabis en CBD gebruiken voor welzijn en gezondheid, en dat gaat ten koste van het gebruik van o.a. medicijnen en alcohol.
Deze studie laat zien dat een meerderheid van de patiënten die cannabis gebruiken al ná keer minder vermoeidheidssymptomen rapporteert, met name wanneer de cannabinoïden worden geïnhaleerd via een joint.
Amerikaanse onderzoekers stellen dat het terpeen D-limoneen in staat is om de angst-achtige gevoelens te verminderen die THC kan opwekken - een ontdekking met 'aanzienlijk klinisch voordeel' aldus de wetenschappers.
Fibromyalgie ofwel weke delen-reuma is een aandoening die slecht wordt begrepen door de medische wereld. Welke rol kan cannabis volgens wetenschappers spelen in de therapeutische behandeling van de symptomen?
Een veel voorkomende reuma-vorm is artritis. De ziekte komt op alle leeftijden voor en wordt vaak behandeld met heftige medicatie. Cannabis is een veilig en effectief alternatief.
Opnieuw stevig bewijs - via een Britse studie - dat het gebruik van cannabis wel degelijk een positieve uitwerking heeft op pijn, slaap en algehele levenskwaliteit.
Endocannabinoïden die ons lichaam van nature produceert kunnen ziekteverwekkende darmbacteriën bestrijden. Dat is de belangrijkste conclusie van een Amerikaanse studie.
Het achteruit gaan van je cognitieve functies naarmate je ouder wordt is normaal, maar uit onderzoek blijkt dat mensen die cannabis recreatief en/of medicinaal gebruiken daar minder snel last van krijgen!
Onder reumapatiënten neemt het gebruik van mediwiet snel toe, zeker in landen waar cannabis legaal is. Wat zegt de wetenschap tot nu toe over het behandelen van reuma, artritis e.d. met cannabis?
Het 1e gerandomiseerde onderzoek naar de acute en langdurige effecten van cannabis op angstsymptomen toont aan dat met name CBD angst remt. THC kan het ook, maar minder goed en met meer risico op bijwerkingen.
Niet alleen werkt medicinale wiet erg goed tegen sommige kwalen, het is soms zelfs effectiever en veiliger dan farmaceutische pillen.
Duitse en Zweedse onderzoekers concluderen in deze studie dat cannabis werkt tegen de symptomen van depressie - ook op langere termijn - zonder al te veel nadelige bijwerkingen.
Onderzoekers in Nieuw-Zeeland hebben alle beschikbare studies over de toepassing van cannabis bij palliatieve zorg geanalyseerd. Doel was om de effectiviteit van mediwiet in palliatieve zorginstellingen te begrijpen.
Deze studie bevestigt het belang van het entourage-effect: niet alleen THC en CBD bepalen de ervaring, maar ook de interactie tussen cannabinoïden, terpenen, flavonoïden en andere moleculen in de cannabisplant.
Een Canadese studie laat het verband zien tussen serotonine en THC en CBD bij misselijkheid, en waarom deze cannabinoïden daar zo goed tegen helpen.
Israëlische onderzoek levert bewijs op voor het inzetten van CBD bij kankertherapie. Een baanbrekende studie (uit 2020) die de toekomst van kankerbehandelingen zou kunnen veranderen.
Het behandelen van leverziekte - een overkoepelende term voor aandoeningen die in een verstoring van de leverfunctie resulteren - met cannabis biedt hoop voor patiënten, blijkt uit deze review van wetenschappelijke studies.
Melanoom oftewel huidkanker komt steeds meer voor. Wellicht biedt cannabis uitkomst, aangezien onderzoekers nu hebben vastgesteld dat een cannabisextract met vooral CBD in staat is om celdood te veroorzaken.
Mensen die last hebben van angst willen daar graag vanaf. We bekijken een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat CBD tot de oplossingen behoort.
Medicinale wiet is enorm veelzijdig. Maar wat veel mensen (nog) niet weten is dat cannabis ook botgezondheid bevordert en botziektes vermindert. Hoe dat zit lees je hier.
Britse onderzoekers trommelden 20 honden op die bang zijn in de auto, gaven ze CBD of een placebo en stuurden ze op pad met auto en baas. CBD blijkt dan bijzonder effectief in stressverlaging!
Het inzetten van cannabinoïden bij de behandeling van corona en long covid heeft genoeg potentie om verder onderzoek te rechtvaardigen, concluderen Canadese onderzoekers na een review.
In Duitsland concluderen onderzoekers dat het gebruik van medicinale cannabis er bij (chronisch) depressieve patiënten voor zorgt dat zij zich veel beter gaan voelen, zonder noemenswaardige bijwerkingen.
Wetenschappers claimen dat ze ontdekt hebben hoe het mechanisme in het brein werkt waardoor wiet eetlust opwekt, een vondst die ook voor de behandeling van kanker, anorexia en obesitas van belang kan zijn.
Jarenlang lijdt een Italiaanse man met de ziekte van Fabry aan hevige neuropathische pijnen. Geen enkele behandeling biedt verlichting, totdat medicinale cannabis - als laatste redmiddel - wordt uitgeprobeerd.
Mensen die lijden aan posttraumatisch stresssyndroom (PTSS) en langdurig cannabis gebruiken, hebben minder ziekteverschijnselen dan mensen die geen wiet als medicijn gebruiken, blijkt uit deze studies.
Uit onderzoek blijkt dat mensen die wiet gebruiken met gelijke gehaltes THC en CBD erin de werking van medicinale cannabis als het meest gunstig beoordelen - wellicht dankzij de 'demping' van THC-effecten door CBD.
Het aantal mensen dat lijdt aan de ziekte van Alzheimer zal de komende jaren alleen maar toenemen door met name de vergrijzing, vandaar dat wetenschappers nu geïnteresseerd zijn in de potentie van CBD als medicijn.
