Hoe kan het dat cannabis zoveel heilzaam eigenschappen heeft? Dat komt omdat de actieve bestanddelen in wiet samenwerken met ons endocannabinoïde systeem. Hoe dat zit lees je hier.
Cannabis zou geen enkel effect op je hebben zonder een biologisch mechanisme dat een interactie aangaat met de werkzame bestanddelen in wiet, zoals THC en CBD. Dat mechanisme heet het endocannabinoïde systeem (ECS) en dient een vitaal doel voor onze gezondheid en ons welzijn.
Het endocannabinoïde systeem (ECS) is een biologisch mechanisme dat eind jaren ’80, begin jaren ’90 werd ontdekt. Overigens tijdens onderzoek naar de werking van cannabis.
Het ECS is een mechanisme dat bestaat uit endocannabinoïden, receptoren, en enzymen. Onderzoek laat tot nu toe zien dat het systeem een grote rol speelt bij het reguleren van verschillende functies zoals slaap, stemming, geheugen, eetlust, reproductie en pijnsensatie.
Hoewel er nog veel onduidelijk is over het ECS, neemt men aan dat het mechanisme grotendeels verantwoordelijk is voor onze homeostase. Dit is een proces dat ons lichaam in balans houdt, ondanks veranderingen in onze omgeving.
Om het menselijke endocannabinoïde systeem goed te begrijpen, leggen we het begrip ‘homeostase’ hieronder iets gedetailleerder uit.
LEES OOK:
In ons lichaam vinden tegelijkertijd honderden processen plaats. Zelfs terwijl je zit en dit artikel leest is je lichaam keihard aan het werk. De meeste dingen ken je. Je hart klopt, je haalt automatisch adem, je maag gaat knorren als die leeg is, enzovoorts. Maar er gebeurt veel meer.
Er is namelijk ook een systeem dat de omstandigheden in jouw lichaam in een perfecte balans houdt. Het monitort bijvoorbeeld of ons lichaam niet te koud of te warm wordt, de bloedsuikerspiegel niet te hoog of te laag is, enzovoorts. Dergelijke omstandigheden moeten precies goed zijn zodat het lichaam optimaal kan presteren. Deze optimale balans noem je ‘homeostase’.
Het endocannabinoïde systeem is een essentieel moleculair systeem om de homeostase te behouden. Het helpt cellen om binnen hun optimale prestatienorm te functioneren.
De drie belangrijkste componenten van het endocannabinoïde systeem zijn:
Laten we ze alle drie eens nader bekijken.
Locatie en functie van CB1- CB2-receptoren [Shutterstock/Image seller in w, bewerkt door MWS]
Cannabinoïde-receptoren zitten op het oppervlak van cellen en ‘luisteren’ naar de omstandigheden die zich afspelen buiten de cel. Alle informatie die ze vergaren sturen ze naar de celkern. Hierdoor kan de cel goed reageren op wat er in de rest van het lichaam gebeurt.
Er zijn twee belangrijke cannabinoïde-receptoren: CB1 en CB2. Dit zijn niet de enige cannabinoïde-receptoren. Het zijn wel de eerste die werden ontdekt en vooralsnog de best bestudeerde.
CB1-receptoren komen vooral voor in de hersenen en het centrale zenuwstelsel. CB2-receptoren komen vaker voor buiten het zenuwstelsel, op plaatsen zoals het immuunsysteem. Beide receptoren zijn echter door het hele lichaam te vinden.
Endo bestekent ‘lichaamseigen’. Endocannabinoïden zijn dus bestanddelen die het lichaam zelf aanmaakt en die binden aan cannabinoïde-receptoren. Dit proces kan je vergelijken met een slot en een sleutel.
Cannabinoïde-receptoren zijn de sloten en endocannabinoïden zijn sleutels. Als een endocannabinoïde bindt aan een receptor is dat als een sleutel die in een slot past. Als het slot opengaat treedt een bepaald effect op.
Er zijn twee belangrijke endocannabinoïden: anandamide en 2-AG. Deze endocannabinoïden zijn gemaakt van vetachtige moleculen in celmembranen en worden op verzoek aangemaakt. Dit betekent dat ze worden gemaakt wanneer en gebruikt zolang het nodig is. Ze worden niet gemaakt en opgeslagen voor later, zoals vele andere bestanddelen.
Het woord ‘anandamide’ is afgeleid van het Sanskrietwoord ‘ananda’, wat zich vertaalt naar ‘vreugde’, ‘gelukzaligheid’ of ‘verrukking’. Anandamide wordt soms ‘het geluksmolecuul’ genoemd. Anandamide werd in 1992 voor het eerst geïdentificeerd en benoemd door professor Raphael Mechoulam.
2-ArachidonoylGlycerol (2-AG) werd voor het eerst beschreven in 1994-1995 door Raphael Mechoulam en zijn leerling Shimon Ben-Shabat. Hoewel het reeds een bekende chemische verbinding was, zagen wetenschappers toen voor het eerst affiniteit met cannabinoïde-receptoren.
Anandamide en 2-AG zijn de twee belangrijkste endocannabinoïden die ons lichaam van nature aanmaakt. Frappant is dat THC in wiet enorm veel lijkt op anandamide en ook op vergelijkbare manieren bindt aan CB-receptoren.
LEES OOK:
Het derde deel van de endocannabinoïden-triade bestaat uit metabole enzymen die endocannabinoïden afbreken nadat ze hun werk hebben gedaan. De twee grote enzymen zijn FAAH dat anandamide afbreekt, en MAGL dat 2-AG afbreekt.
Deze enzymen zorgen ervoor dat endocannabinoïden precies zolang werken als nodig is. Dit proces onderscheidt endocannabinoïden van vele andere moleculaire signaalstoffen in het lichaam, zoals hormonen of klassieke neurotransmitters. Veel van die stoffen kunnen vele seconden of minuten bestaan en zelfs worden opgeslagen voor later.
De bestanddelen in wiet kunnen het endocannabinoïden-systeem helpen zodat jouw lichaam weer in balans komt én blijft. [Shutterstock/watcher fox]
Cannabis heeft zo’n veelzijdige uitwerking op ons lichaam omdat de werkzame bestanddelen in de plant samenwerken met ons endocannabinoïde systeem. We noemen deze bestanddelen in wiet ook fytocannabinoïden (fyto betekent ‘plantaardig’) of kortweg cannabinoïden.
THC bijvoorbeeld lijkt veel op anandamide en bindt aan CB1-receptoren. Dit verklaart de geestverruimende en gelukzalige gevoelens die je van THC kan krijgen. Maar het verklaart ook waarom THC goed werkt tegen psychische aandoeningen zoals PTSS.
Het is overigens niet zo dat cannabinoïden alleen maar met het ECS samenwerkingen. CBD is daar een interessant voorbeeld van. Dit bestanddeel werkt op verschillende niveau’s samen met het lichaam.
CBD is ook interessant omdat het de algehele endocannabinoïde niveau’s in de hersenen kan beïnvloeden. Dit noemt men ook welde ‘endocannabinoïde tonus’. CBD remt bijvoorbeeld het FAAH-enzym dat op zijn beurt anandamide afbreekt. CBD kan dus het anandamide-niveau verhogen door te voorkomen dat FAAH het afbreekt. Van het remmen van FAAH-enzymen is aangetoond dat het een nuttige strategie is voor de behandeling van angststoornissen.
Hier valt nog enorm veel te ontdekken. Het ECS is pas relatief kort geleden ontdekt. En door het wereldwijde cannabisverbod – dat nu afbrokkelt – was grootschalig wetenschappelijk onderzoek naar wiet en het ECS lange tijd niet mogelijk.
De komende jaren hebben dus nog een hoop mooie ontdekkingen in het verschiet.
MEER LEZEN:
Het medicinale effect van cannabis behelst veel meer dan alleen de cannabinoïden THC en CBD. Wat te denken van terpenen, de aromatische stoffen die in wiet zitten en van bijzondere kwaliteiten zijn voorzien?
Moet je continu plassen? Dat kan duiden op een overactieve blaas. Een vervelend probleem waar cannabis je op een natuurlijke manier bij kan helpen.
Hoe meer we over cannabinoïden leren, hoe meer de theorie aan terrein wint dat er een verband bestaat tussen het endocannabinoïde systeem en het immuunsysteem. Dit is wat we er tot nu toe zeker over weten.
Cannabis werkt pijnstillend, maar is niet zo krachtig (en verslavend) als zware pijnstillers. Daarom 7 tips om de pijnstillende werking van wiet te versterken.
Cannabis wordt al jaren succesvol ingezet tegen misselijkheid, onder meer veroorzaakt door chemotherapie. Ontdek hoe de heilzame wiet je van misselijkheid af helpt.
Een Amerikaans onderzoeksteam onderzocht dat terpenen en het entourage-effect voor minder bijwerkingen en een betere pijnbestrijding kan zorgen.
Hormonen bepalen onze seksdrive, onze stemming en slaap en reguleren zelfs de lichaamstemperatuur. Cannabis beïnvloedt eveneens ons gemoed en slaap. Kennelijk is er dus een interactie tussen de plant en onze hormonen. Welke?
Wietolie is zeer geneeskrachtig, maar diverse onderzoeken bewijzen ook dat het preventief verschillende ziekten en kwalen kan voorkomen. Ontdek hier welke voordelen cannabisolie bieden kan.
Niet alleen de cannabisplant zit boordevol gezonde stoffen, ook het niet-psychoactieve 'zusje' hennep kan er wat van. Met name hennepzaadolie en de hennepzaadjes zelf hebben onmiskenbare medicinale voordelen.
Terpenen zijn de aromatische stoffen die in cannabis zitten en ook een rol spelen in de medicinale effecten van wiet. In dit artikel bespreken we de 10 meest voorkomende terpenen!
Temperatuur, luchtvochtigheid, licht, zuurstof, materiaal... het optimaal bewaren van medicinale cannabisproducten is belangrijk voor de kwaliteit.
Medicinale cannabis kan bloedarmoede niet wegnemen maar het vermindert wel de symptomen zoals duizeligheid, pijn, misselijkheid en concentratieproblemen.
Mediwiet anno nu is meer dan een joint roken tegen de pijn. Er zijn talloze manieren om (chronische) pijn effectief - en bovenal veilig - te verlichten met medicinale cannabis. We bespreken er vijf.
Roken (ook van wiet) is niet goed voor de longen en verdampen - wat een stuk minder slecht is - gaat eveneens via de longen. Niet iedereen vindt dat prettig en daarom geven we je 5 gezonde(re) alternatieven!
Ontdek de geneeskrachtige power van de wortels van de cannabisplant, en leer hoe je zelf je eigen wiet-wortelzalf maakt die maandenlang mee gaat.
Veel medicijnen tegen auto-immuunziektes geven heftige bijwerkingen. Ontdek hier negen auto-immuunziektes waarbij medicinale wiet als natuurlijk medicijn uitkomst biedt.
Wiet kan jou helpen de goede voornemens dit keer wél vol te houden. We bespreken 6 veel voorkomende voornemens en hoe cannabis ondersteuning biedt.
Iedereen weet: tijdens een antibioticakuur drink je geen alcohol. Maar hoe zit dat met (medicinale) cannabis? Kun je dat wél veilig met antibiotica combineren?
Cannabis is een effectief hulpmiddel en medicijn bij posttraumatisch stresssyndroom. In dit artikel verklaren we aan de hand van vier wetenschappelijk onderbouwde voordelen waarom mediwiet effectief is bij deze aandoening.
Schitterende 'long read' van cannabis journalist Derrick Bergman over het wat & hoe ten aanzien van de cannabisplant in het oudste Nederlandstalige boek dat over wiet rept: 'Den herbarius in dyetsche' (1484).
Vaak hoor je van tegenstanders van cannabis dat de wiet tegenwoordig veel te sterk is en voor (gezondheid)schade zorgt. Maar als je de feiten van de fictie scheidt blijkt deze conclusie volledig uit de lucht gegrepen!
Ontdek hier 11 gedenkwaardige momenten in de wereldwijde geschiedenis van medicinale wiet die ons brachten waar we vandaag de dag zijn.
Wie zich net in de wereld van de medicinale cannabis begeeft, kan overdonderd raken door alle vormen van mediwiet die vandaag de dag bestaan. Ontdek hieronder wat er mogelijk is.
Jarenlang werd er een hoop onzin over wiet verkondigd, die de wetenschap inmiddels allang heeft achterhaald. Tijd om deze onzinverhalen over cannabis te ontmantelen.
CBD is geneeskrachtige cannabinoïde met een kalmerende werking op de huid. Je wordt er niet stoned van en het helpt tegen ontstekingen, jeuk en pijn bij eczeem.
Mediteren zorgt voor ontspanning, ontstresst en geeft energie. Cannabis en meditatie is een enorm krachtige combi. Ontdek hier de voordelen.
Waar staan we momenteel met het onderzoek naar wiet bij pijn versus opiaten pijnstillers? Is cannabis de veilige pijnstiller van de toekomst?
De mogelijke bijwerkingen van medicinale wiet. Spoiler: het valt reuze mee. Uiteraard lees je ook wat je er aan kan doen om ze te voorkomen of verminderen.
De wetenschap en patiënten lijken steeds eensgezinder over een mogelijke oplossing voor de vreselijke eetstoornis anorexia: wiet. Heb jij anorexia of ken je iemand die eraan lijdt? Lees dan verder.
Tijdens de donkere maanden van het jaar krijgen veel mensen last van een winterdip of -depressie. Ontdek hoe cannabis je door de winter kan helpen.
Cannabis kan oa de luchtwegen van patiënten met astma verwijden. Roken wordt afgeraden maar andere consumptiemethoden zijn wel geschikt voor astmapatiënten.
Er bestaan duizenden verschillende soorten cannabisplanten en die zitten allemaal vol met cannabinoïden, terpenen en flavonoïden. De samenwerking daartussen noemen we het Entourage Effect en dat is medicinaal wat je wilt hebben!
