Fibromyalgie staat ook wel bekend als ‘weke delen-reuma’. De ziekte wordt slecht begrepen. Als gevolg hiervan is de ontwikkeling van een behandeling een echte uitdaging. Tegenwoordig gaat in dit kader steeds meer aandacht uit naar medicinale cannabis. Wat heeft de wetenschap inmiddels ontdekt? We kijken naar een paar studies.
Zoals gezegd, staat fibromyalgie bekend als ‘weke delen-reuma’. In Nederland hebben ongeveer 340.000 mensen fibromyalgie. Mensen die eraan lijden hebben veel pijn, met name in de spieren, pezen en banden, oftewel de zachte delen van het lichaam. Deze chronische pijn gaat samen met stijfheid, vermoeidheid en stemmingswisselingen.
Behandeling is vaak lastig. Veel behandelingen zijn niet effectief en patiënten gaan van de ene therapie naar de andere, met alle teleurstellingen van dien. Bovendien ondervinden mensen die met fibromyalgie leven helaas vaak bijwerkingen op medicijnen. Dit beperkt de behandelingsopties nog meer.
Er is steeds meer belangstelling voor medicinale cannabis als behandeling voor fibromyalgie. Cannabis werd al 5.000 jaar geleden in het oude China gebruikt om krampen en pijn te behandelen. Dit komt niet alleen door de effecten op pijn (pijnstillende eigenschappen), maar ook door het vermogen om bij andere bijbehorende symptomen zoals slapeloosheid, angst en depressie te helpen.
Ons lichaam zit vol met receptoren die reageren op en samenwerken met cannabinoïden uit cannabis… [beeld: WuttikitStudio/Shutterstock]
Om de behandeling te begrijpen, kijken we eerst naar het endocannabinoïde systeem. Cannabis bevat meer dan 500 actieve verbindingen, waaronder ten minste 140 cannabinoïden. Als gevolg van nieuw onderzoek worden echter nog steeds nieuwe cannabinoïden gevonden.
Deze verbindingen kunnen het lichaam beïnvloeden door interactie met en activering van het endocannabinoïde systeem (ECS). Dit is een lichaamseigen systeem. Het ECS is verdeeld in drie hoofddelen: receptoren die door het hele lichaam worden verspreid, cannabinoïdemoleculen die zich combineren met de receptoren en deze activeren, en metabolische enzymen.
Bijzonder hoge concentraties cannabinoïde-receptoren worden aangetroffen in het zenuwstelsel, het immuunsysteem, botten en gewrichten. Op deze plaatsen heeft het ECS zijn belangrijkste functies. De centrale rol van de enzymen is om de moleculen te synthetiseren die het ECS activeren of om ze af te breken en te voorkomen dat ze de receptoren activeren.
Cannabinoïdemoleculen die het ECS activeren, zijn in drie verschillende omgevingen te vinden: in het lichaam, in de cannabisplant en in farmaceutische preparaten.
Als ze van nature in het lichaam voorkomen, worden ze endocannabinoïden genoemd (‘endo’ betekent in het Grieks ‘in’) en spelen ze een belangrijke rol in de ‘homeostase’ oftewel de balans van het lichaam. Endocannabinoïden worden door het lichaam aangemaakt als reactie op verschillende soorten stress, waaronder fysieke en psychologische. De exacte functies van de ECS moeten nog worden begrepen.
De andere natuurlijk voorkomende cannabinoïden zijn aanwezig in de plant Cannabis sativa en staan bekend als fytocannabinoïden. De meest bestudeerde fytocannabinoïdemoleculen zijn tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD). Deze fytocannabinoïden hebben overeenkomsten met de endocannabinoïden wat betreft hun vermogen om het ECS te activeren.
Tot slot zijn er ook cannabinoïden gesynthetiseerd als farmaceutische preparaten. De meeste farmaceutische preparaten zijn gesynthetiseerde cannabinoïdemoleculen die analogen zijn van (vergelijkbaar met of bijna identiek aan) THC, bijvoorbeeld Nabilone, dat door de FDA in de Verenigde Staten is goedgekeurd voor gebruik.
Er zijn tot nu toe twee cannabinoïde-receptoren geïdentificeerd. Het is waarschijnlijk dat er door toekomstig onderzoek meer zullen volgen. Zowel cannabinoïde-receptor 1 (CB1) als cannabinoïde-receptor 2 (CB2) kunnen worden geactiveerd door ze met cannabinoïdemoleculen te combineren. Het maakt hierbij geen verschil of het gaat om endocannabinoïden, fytocannabinoïden of synthetische cannabinoïden.
De combinatie van de cannabinoïdemoleculen en de cannabinoïdereceptor activeert specifieke signaalroutes in cellen. Een van de centrale resultaten van deze signaalroutes in cellen is het verminderen van de afgifte van neurotransmitters. Neurotransmitters zijn de primaire signalen van het zenuwstelsel, die betrokken zijn bij veel processen, waaronder pijnperceptie en andere hersenfuncties zoals slaap en angst.
CB1-receptoren bevinden zich voornamelijk in het zenuwstelsel in zowel de hersenen als de perifere zenuwen die zich vanaf het ruggenmerg uitstrekken. CB2-receptoren daarentegen zijn voornamelijk gevonden op cellen van het immuunsysteem en verschillende soorten musculoskeletale cellen. Het zijn deze effecten op pijn, slaap en angst die nuttig kunnen zijn bij fibromyalgie.
Nog lang niet alles is onderzocht of duidelijk geworden, maar het lijkt erop dat fibromyalgie patiënten meer baat hebben bij THC dan bij CBD… [foto: petrmalinak/Shutterstock]
Onderzoek naar medicinale cannabis is relatief nieuw. Dit ligt vooral aan de juridische status ervan: het is onmogelijk of in ieder geval erg moeilijk om medische studies uit te voeren op illegale stoffen. Sinds de veranderende regelgeving in de Verenigde Staten is er steeds meer belangstelling en worden er steeds meer studies uitgevoerd. Dit onderzoeksgebied is echter nog relatief jong en daarom zijn er nog niet veel gegevens over de effecten van cannabis bij fibromyalgie.
In een goed opgezette studie, gepubliceerd door Pain Medicine in oktober 2020, werd gekeken hoe THC-cannabisolie de symptomen en kwaliteit van leven van fibromyalgiepatiënten zou kunnen beïnvloeden. De studie keek naar 17 vrouwen met fibromyalgie in de stad Florianopolis, Brazilië, die één druppel THC per dag kregen. Deze dosis werd op basis van hun symptomen verhoogd.
De proefpersonen kregen een Fibromyalgia Impact Questionnaire (FIQ) dat ze tijdens de acht weken durende studie verschillende keren moesten invullen. De onderzoekers ontdekten dat “de cannabisgroep een significante afname van de FIQ-score vertoonde in vergelijking met de placebogroep”. Ze ontdekten namelijk dat de cannabisgroep significante verbeteringen rapporteerde in de volgende meting: ‘goed voelen’, ‘pijn’, ‘werk doen’ en ‘vermoeidheid’.
Een recente, maar slechts kleine studie van hoge kwaliteit (gerandomiseerde, placebogecontroleerde studie) onderzocht het analgetische (pijnstillende) effect van cannabis van farmaceutische kwaliteit bij 20 patiënten met fibromyalgie. De vier groepen kregen ofwel cannabis met een hoog THC-gehalte met minimale CBD, gelijke THC en CBD, hoge CBD met minimale THC of een placebo (geen THC of CBD).
Na de behandeling maten patiënten spontane pijnniveaus (pijn die aanwezig is zonder duidelijke trigger) en ondergingen pijntesten (pijn die wordt veroorzaakt door een trigger).
Patiënten die de combinatie van CBD en THC kregen, hadden statistisch verbeterde pijnscores in de geïnduceerde drukpijntest en een 30% lagere pijnscore in vergelijking met de placebo. Geen van de behandelingen had een effect op spontane pijnniveaus. CBD-cannabis zonder THC vertoonde geen effecten van pijnniveaus.
Twee andere gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken keken naar het effect van de synthetische cannabinoïde Nabilone op fibromyalgie. Eén proef vergeleek de behandeling met Nabilone met een placebo en de andere proef vergeleek Nabilone met Amitriptyline. Dit is een tricyclisch antidepressivum dat bij fibromyalgie wordt gebruikt. De proef waarin Nabilone met een placebo werd vergeleken, leverde bewijs van lage kwaliteit op dat de cannabinoïde verbeterde pijnbeheersing en een meting van de kwaliteit van leven opleverde. Er werd geen effect op vermoeidheid of depressie gezien.
De studie waarin Nabilone versus Amitriptyline werd onderzocht, vond bewijs van lage kwaliteit voor verbeterde slaap met behandeling met cannabinoïden. In tegenstelling tot de vorige trial was er geen effect op pijn of kwaliteit van leven.
Onlangs werd een groter observatieonderzoek met 367 patiënten gepubliceerd waarin medicinale cannabis op plantenbasis werd onderzocht die mogelijk THC- of CBD-rijk was. 80% van de patiënten rapporteerde een verbetering van hun symptomen zoals slaap en depressie. Er waren ook significante verbeteringen in pijnbeleving en kwaliteit van leven.
In termen van bijwerkingen waren de meest voorkomende duizeligheid (8%), droge mond (7%), misselijkheid en braken (5%) en hyperactiviteit (5%). Hallucinaties werden bij 1% van de deelnemende patiënten gemeld.
De resultaten van deze proef lijken bemoedigend. Niettemin is het belangrijk om te erkennen dat dit een observatieproef is. Dat betekent in termen van de methodologie dat de resultaten mogelijk zijn beïnvloed door andere factoren dan de behandeling.
Wat betreft de bijwerkingen van de behandeling met cannabinoïden: de meest opvallende zijn de onmiddellijke effecten op de motorische en cognitieve functies. Deze kunnen tot vijf uur aanhouden. Bovendien kan het roken van cannabis een risicofactor zijn voor het ontwikkelen van luchtwegaandoeningen. Cannabisgebruik is ook in verband gebracht met psychose, paranoia en angst, vooral in verband met THC.
Tot nu toe toont het huidige onderzoek bewijs van lage tot gemiddelde kwaliteit aan dat behandeling met cannabinoïden, zowel plantaardig als synthetisch, een gunstig effect heeft op mensen die met fibromyalgie leven. Het sterkste bewijs is dat dit effect door THC wordt veroorzaakt.
Dit in tegenstelling tot beperkt bewijs van de effectiviteit van CBD bij fibromyalgie. Klinisch onderzoek naar behandeling met cannabinoïden is relatief nieuw en het merendeel van de beschreven trials is kleinschalig. Het is waarschijnlijk dat met grotere onderzoeken van hoge kwaliteit de effecten van behandeling met cannabinoïden bij fibromyalgie duidelijker zullen worden.
Er zijn bekende associaties tussen fibromyalgie, migraine en het prikkelbare darm syndroom (PDS). Er is gesuggereerd dat deze ziekten/syndromen een vergelijkbare onderliggende oorzaak hebben en dat ze allemaal met cannabis kunnen worden behandeld. De voorgestelde oorzaak is endocannabinoïde-deficiëntie.
Er is enig onderzoek dat verlaagde niveaus van endocannabinoïden bij patiënten met migraine heeft gevonden en verlaagde niveaus in een studie van muismodellen met overgevoeligheid voor pijn. Er zijn ook steeds meer gegevens die aantonen dat het ECS een rol kan spelen bij de ontwikkeling van een veranderde gastro-intestinale functie.
Momenteel zijn er echter geen studies die de endocannabinoïde-niveaus bij fibromyalgie of PDS onderzoeken. Endocannabinoïde-tekort is dus nog steeds een theorie. Er zijn weinig gegevens en het is een gebied van lopend onderzoek.
Fibromyalgie is een slopende ziekte met een beperkte behandeling. Medicinale cannabis kán een nieuwe behandelingsoptie bieden. Ondanks beperkte gegevens lijkt het onderzoek steeds meer gunstige effecten aan te tonen. De beslissing om met de behandeling te beginnen, moet samen met de behandelend arts worden genomen na overleg en afweging van de voor- en nadelen.
LEES OP MEDIWIETSITE:
https://www.mediwietsite.nl/klinische-studie-wietolie-rijk-aan-thc-is-effectief-bij-fibromyalgie/
Uit Israëlisch onderzoek met rugpatiënten blijkt dat het inhaleren van cannabistoppen het meest effectief is voor pijnbestrijding - in tegenstelling tot het onder de tong druppelen van CBD-olie.
Uit onderzoek onder 3.000 Australische patiënten met diverse vormen van pijn blijkt dat zij over het algemeen dankzij cannabis beter sociaal functioneren, minder lichamelijke pijn ervaren en minder fysieke en emotionele rolbeperkingen ervaren.
In Oekraïne lijden er door de oorlog met Rusland inmiddels zes miljoen mensen aan PTSS. Gelukkig legaliseerde men onlangs mediwiet en die kan de getraumatiseerde bevolking echt helpen!
Uit een uitgebreid onderzoek onder duizenden consumenten blijkt dat zij steeds vaker cannabis en CBD gebruiken voor welzijn en gezondheid, en dat gaat ten koste van het gebruik van o.a. medicijnen en alcohol.
Deze studie laat zien dat een meerderheid van de patiënten die cannabis gebruiken al ná keer minder vermoeidheidssymptomen rapporteert, met name wanneer de cannabinoïden worden geïnhaleerd via een joint.
Amerikaanse onderzoekers stellen dat het terpeen D-limoneen in staat is om de angst-achtige gevoelens te verminderen die THC kan opwekken - een ontdekking met 'aanzienlijk klinisch voordeel' aldus de wetenschappers.
Een veel voorkomende reuma-vorm is artritis. De ziekte komt op alle leeftijden voor en wordt vaak behandeld met heftige medicatie. Cannabis is een veilig en effectief alternatief.
Opnieuw stevig bewijs - via een Britse studie - dat het gebruik van cannabis wel degelijk een positieve uitwerking heeft op pijn, slaap en algehele levenskwaliteit.
Endocannabinoïden die ons lichaam van nature produceert kunnen ziekteverwekkende darmbacteriën bestrijden. Dat is de belangrijkste conclusie van een Amerikaanse studie.
Het achteruit gaan van je cognitieve functies naarmate je ouder wordt is normaal, maar uit onderzoek blijkt dat mensen die cannabis recreatief en/of medicinaal gebruiken daar minder snel last van krijgen!
Onder reumapatiënten neemt het gebruik van mediwiet snel toe, zeker in landen waar cannabis legaal is. Wat zegt de wetenschap tot nu toe over het behandelen van reuma, artritis e.d. met cannabis?
Het 1e gerandomiseerde onderzoek naar de acute en langdurige effecten van cannabis op angstsymptomen toont aan dat met name CBD angst remt. THC kan het ook, maar minder goed en met meer risico op bijwerkingen.
Niet alleen werkt medicinale wiet erg goed tegen sommige kwalen, het is soms zelfs effectiever en veiliger dan farmaceutische pillen.
Duitse en Zweedse onderzoekers concluderen in deze studie dat cannabis werkt tegen de symptomen van depressie - ook op langere termijn - zonder al te veel nadelige bijwerkingen.
Onderzoekers in Nieuw-Zeeland hebben alle beschikbare studies over de toepassing van cannabis bij palliatieve zorg geanalyseerd. Doel was om de effectiviteit van mediwiet in palliatieve zorginstellingen te begrijpen.
Deze studie bevestigt het belang van het entourage-effect: niet alleen THC en CBD bepalen de ervaring, maar ook de interactie tussen cannabinoïden, terpenen, flavonoïden en andere moleculen in de cannabisplant.
Een Canadese studie laat het verband zien tussen serotonine en THC en CBD bij misselijkheid, en waarom deze cannabinoïden daar zo goed tegen helpen.
Israëlische onderzoek levert bewijs op voor het inzetten van CBD bij kankertherapie. Een baanbrekende studie (uit 2020) die de toekomst van kankerbehandelingen zou kunnen veranderen.
Het behandelen van leverziekte - een overkoepelende term voor aandoeningen die in een verstoring van de leverfunctie resulteren - met cannabis biedt hoop voor patiënten, blijkt uit deze review van wetenschappelijke studies.
Melanoom oftewel huidkanker komt steeds meer voor. Wellicht biedt cannabis uitkomst, aangezien onderzoekers nu hebben vastgesteld dat een cannabisextract met vooral CBD in staat is om celdood te veroorzaken.
Mensen die last hebben van angst willen daar graag vanaf. We bekijken een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat CBD tot de oplossingen behoort.
Medicinale wiet is enorm veelzijdig. Maar wat veel mensen (nog) niet weten is dat cannabis ook botgezondheid bevordert en botziektes vermindert. Hoe dat zit lees je hier.
Britse onderzoekers trommelden 20 honden op die bang zijn in de auto, gaven ze CBD of een placebo en stuurden ze op pad met auto en baas. CBD blijkt dan bijzonder effectief in stressverlaging!
Het inzetten van cannabinoïden bij de behandeling van corona en long covid heeft genoeg potentie om verder onderzoek te rechtvaardigen, concluderen Canadese onderzoekers na een review.
In Duitsland concluderen onderzoekers dat het gebruik van medicinale cannabis er bij (chronisch) depressieve patiënten voor zorgt dat zij zich veel beter gaan voelen, zonder noemenswaardige bijwerkingen.
Wetenschappers claimen dat ze ontdekt hebben hoe het mechanisme in het brein werkt waardoor wiet eetlust opwekt, een vondst die ook voor de behandeling van kanker, anorexia en obesitas van belang kan zijn.
Jarenlang lijdt een Italiaanse man met de ziekte van Fabry aan hevige neuropathische pijnen. Geen enkele behandeling biedt verlichting, totdat medicinale cannabis - als laatste redmiddel - wordt uitgeprobeerd.
Mensen die lijden aan posttraumatisch stresssyndroom (PTSS) en langdurig cannabis gebruiken, hebben minder ziekteverschijnselen dan mensen die geen wiet als medicijn gebruiken, blijkt uit deze studies.
Uit onderzoek blijkt dat mensen die wiet gebruiken met gelijke gehaltes THC en CBD erin de werking van medicinale cannabis als het meest gunstig beoordelen - wellicht dankzij de 'demping' van THC-effecten door CBD.
Het aantal mensen dat lijdt aan de ziekte van Alzheimer zal de komende jaren alleen maar toenemen door met name de vergrijzing, vandaar dat wetenschappers nu geïnteresseerd zijn in de potentie van CBD als medicijn.
Clusterhoofdpijn behandelen met cannabis, het is voor een deel van de mensen die hieraan lijden zeker een optie. In dit uitgebreide artikel vertellen we je alles wat er wetenschappelijk bekend is over mediwiet tegen (cluster)hoofdpijn!
Veel mensen krijgen in de herfst te maken met klachten die lijken op hooikoorts. Herkenbaar? Ontdek hier hoe wiet helpt bij deze en andere allergieën.
