Onderzoekers hebben grote vooruitgang geboekt bij het ontdekken hoe medicinale cannabis werkt in het lichaam. Een hele goede zaak, maar helaas is het voor veel patiënten nog steeds niet helemaal duidelijk of, hoe, in welke vorm en dosis mediwiet kan bijdragen aan de gezondheid. Dit artikel helpt je om hierin duidelijkheid te creëren.
Om helder te krijgen hoe mediwiet werkt, moeten we eerst kijken naar de biologische beschikbaarheid van cannabis, kortweg de biobeschikbaarheid. Dit is een farmaceutische term die aangeeft in welke mate de werkzame stoffen van een medicijn beschikbaar komen op de plaats waar deze stoffen nodig zijn in het lichaam.
Laten we het begrip ‘biobeschikbaarheid’ eerst eens bekijken bij een simpele aspirine.
Als je bijvoorbeeld één tablet paracetamol van 500 milligram inneemt, gaat die eerst naar je maag waar het actieve ingrediënt wordt verteerd. Vervolgens gaat het door naar de lever, waar het een interactie aangaat met allerlei enzymen. Hierdoor wordt een deel van de werkzame stoffen gedeactiveerd of zelfs vernietigd. Tegen de tijd dat het goed en wel de bloedbaan bereikt, is ongeveer 315 mg, ofwel 63 procent, van de werkzame stoffen overgebleven.
Dit is een berekening op basis van een gemiddeld persoon in normale omstandigheden. Er zijn namelijk nog enorm veel variabelen die invloed hebben op de uiteindelijke effectieve hoeveelheid.
Van invloed is bijvoorbeeld of de lever nog meer aan het verwerken is tijdens het verwerken van de paracetamol. En ook allerlei andere lichaam-specifieke factoren zoals geslacht en algehele conditie zijn van grote invloed.
Ontwikkelaars van geneesmiddelen houden hier zoveel mogelijk rekening mee bij het schrijven van de bijsluiter. En ook medische professionals worden getraind in het berekenen van de biobeschikbaarheid van medicijnen.
Bij medicinale cannabis is dit helaas nog niet zo vergevorderd. Dat komt omdat de medische wetenschap nog maar relatief kort geleden het endocannabinoïden-systeem heeft ontdekt; dit is het systeem in ons lichaam waar medicinale cannabis mee samenwerkt.
We beschikken dus helaas nog niet over bijsluiters waarin de dosering werkzame stoffen in cannabis, cannabinoïden genoemd, wordt omschreven.
Maar gelukkig kunnen we met alles wat we tot nu toe weten over cannabis wel een nuttige leidraad creëren.
MEER LEZEN: De cannabinoïden brochure – complete werking van mediwiet uitgelegd
Bij een simpele aspirine gaat tussen het moment van inname en het moment van werken circa 37 procent werkzame stoffen verloren. Hoe zit dat met cannabis? [Shutterstock/Jackfoto]
Als we weten hoe cannabinoïden uit cannabis zich in het lichaam gedragen, kunnen we ook wat wijzer worden over de biobeschikbaarheid ervan.
Cannabinoïden uit cannabis werken over het algemeen als signaalboodschappers die het lichaam binnenkomen en binden aan bepaalde receptoren. Dit zijn ontvangertjes die gevoelig zijn voor de specifieke boodschappen van cannabinoïden.
Als de boodschap is overgebracht, zetten ze een reeks gebeurtenissen in gang, zoals veranderingen in eiwitconcentraties en in onze spijsvertering. Uiteindelijk ontstaan hierdoor allerlei fysiologische veranderingen in het lichaam.
Fysiologie is een mechanisme in het lichaam dat voor een groot deel verantwoordelijk is voor onze gezondheid. Het houdt zich bezig met de werking van het lichaam en dan met name de normale en gezonde werking van al je organen.
Hoe groot deze fysiologische effecten zijn, hangt af van het aantal signaalstofjes dat het lichaam bereikt en hoe goed ze aansluiten op de receptoren.
Dit klinkt allemaal misschien nog erg abstract. Laten we het daarom wat concreter maken.
Als een medicinaal cannabisproduct wordt gelabeld met bijvoorbeeld 5 procent THC, dan wil je eigenlijk graag weten hoeveel van die 5 procent een interactie aangaat met het doelwit in jouw lichaam: de cannabinoïde-receptoren.
Want pas als we de biobeschikbaarheid weten, ofwel de hoeveelheid van het cannabisgeneesmiddel dat wordt opgenomen, dan helpt dat ons om de verwachte effecten te voorspellen, zoals verminderde pijn of verbeterde slaap.
Om deze effecten beter te kunnen voorspellen, is het belangrijk om twee basisbegrippen te begrijpen. Eerst gaan we kijken in welke samenstelling cannabinoïden in het lichaam kunnen komen en in deel twee van dit artikel zoomen we in op de verschillende methodes waarmee cannabinoïden in het lichaam kunnen komen.
Als we kijken naar de samenstellingen waarin cannabinoïden in het lichaam kunnen komen, zijn er drie soorten te onderscheiden:
Het is goed om te erkennen dat er een groot verschil zit tussen deze drie soorten. Neem bijvoorbeeld een product met 20 procent pure THC, een product met 20 procent THC in een THC/CBD-mengsel en een gedroogde cannabis-top die is gelabeld als een soort met 20 procent THC.
Hoewel je zou denken dat THC in alle drie de gevallen hetzelfde effect veroorzaakt, is het tegendeel waar. Dat komt omdat deze drie varianten niet dezelfde bio-equivalentie hebben. Bio-equivalentie is een term die wordt gebruikt als twee geneesmiddelen met dezelfde werkzame stof met elkaar worden vergeleken.
Bij het pure product zal de THC een interactie aangaan met een specifiek type receptor in het lichaam. Bij het mengsel en bij de cannabis-top is er echter sprake van meerdere werkzame cannabinoïden dan alleen THC die tezamen een synergetisch effect veroorzaken dat men ook wel het ‘entourage-effect’ noemt. Dit houdt in dat alle werkzame bestanddelen gaan samenwerken waardoor een andere respons ontstaat dan die van de gezuiverde THC.
MEER LEZEN: Het entourage-effect; hoe cannabinoïden samenwerken
(tekst gaat verder onder de foto)
Het lichaam reageert anders op pure THC in bijvoorbeeld THC-kristallen dan op een product waarin allerlei cannabinoïden en terpenen zitten. [Shutterstock/Holly Mazour]
Naast de samenstelling van de cannabinoïden in het medicinale cannabisproduct is ook de toedieningsmethode van grote invloed op het effect.
Dat heeft ten eerste te maken met verhitting. Bij veel toedieningsmethodes wordt verhitting gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan verdampen in een vaporizer of het roken van een joint of bong.
Om dit uit te leggen kijken we nu vooral naar de cannabis-top met 20 procent THC. Die zal namelijk vooral een aanzienlijke hoeveelheid THCA bevatten. Dit is de primaire, niet-psychoactieve cannabinoïdezuurvorm van THC die pas na verhitting wordt omgezet in THC; een proces dat decarboxyleren heet. Door dit proces verandert de werking en het effect van cannabis.
Er is dus een wezenlijk verschil tussen cannabisplantmateriaal dat door middel van een vaporizer wordt toegediend, en cannabis dat rauw in een smoothie is verwerkt. In het eerste geval zorgt verhitting voor het omzetten van THCA naar THC, in het tweede geval gebeurt dat niet.
Bovendien gaat tijdens het verbrandingsproces bij roken in een joint of pijpje tot wel 70 procent van de cannabinoïden verloren voordat ze het lichaam bereiken. Bij verdampen bereikt juist 70 tot 80 procent van de cannabinoïden het lichaam.
Als je medicinale cannabisproducten eet wordt het weer een ander verhaal. Er vanuitgaande dat de cannabis is gedecarboxyleerd, moeten de cannabinoïden eerst het hele maag-darmstelsel doorlopen voordat ze de bloedbaan bereiken. En eenmaal in de bloedbaan doet ook de lever nog verwoede pogingen om de werkzame stoffen af te breken. Desondanks is het effect via eetbare cannabisproducten doorgaans sterker en houdt het langer aan.
Om een inschatting te kunnen maken over het effect van medicinale cannabis weten we op dit moment dus twee belangrijke dingen.
Daarnaast is er nog een uitdaging die van toepassing is op veel medicinale cannabisproducten in binnen- en buitenland. En dat is onnauwkeurige informatie op het etiket.
Een onderzoek dat in 2017 plaatsvond onder leiding van Dr. Marcel O. Bonn-Miller ontdekte dat slechts een derde van de CBD-extracten die online worden verkocht, nauwkeurig wordt geëtiketteerd. Grote aantallen producten die hij onderzocht bevatte significant meer of aanzienlijk minder CBD dan op het etiket stond vermeld. Deze studie gaf ook aan dat verdampingsvloeistoffen het meest vaak incorrecte informatie bevatten.
Helaas is dit in Nederland niet veel anders. Televisieprogramma Radar onderzocht in 2017 een aantal merken CBD-olie en concludeerde dat de percentages op de etiketten lang niet altijd worden waargemaakt. Hoewel er vraagtekens gezet worden bij de intentie van Radar, sluit dit wel aan bij de conclusie van Bonn-Miller.
Laborant Andrew Tan geeft tekst en uitleg over het standaardiseren van cannabistesten tijdens een open dag van Highlab.
De oplossing voor dit probleem zit in goede, gestandaardiseerde testmethoden voor cannabisproducten. Maar terwijl er allerlei regels en voorschriften zijn voor laboratoriumtests, is er helaas nog weinig gestandaardiseerd voor het testen en labelen van cannabis en medicinale cannabisproducten.
Zo kan het dus gebeuren dat twee identieke monsters die in twee onafhankelijke laboratoria worden getest, resulteren in een verschil van 23 procent in de inhoud, zo blijkt uit dit rapport. Ter vergelijking rapporteren farmaceutische bedrijven een maximale afwijking van slechts 5 procent op het werkzame ingrediënt in producten uit dezelfde batch.
Dit alles wijst op het ontbreken van teststandaarden in de cannabisbranche, zo erkent ook Andrew Tan van Highlab; een nieuw cannabis testlab dat momenteel wordt opgezet in Leeuwarden.
“Cannabis testen staat nog in de kinderschoenen. Pas nu cannabiswetten wereldwijd aan het veranderen zijn, komt hier steeds meer aandacht voor”, aldus Tan tijdens een exclusieve open dag in het lab.
In Nederland probeert Highlab te zorgen voor zo’n gestandaardiseerd cannabis testproces zodat patiënten, cannabiskwekers, maar ook producenten en aanbieder van medicinale cannabisproducten weldra hun producten kunnen testen.
Want zodra de cannabiswereld beschikt over standaardisatie van productieprocessen en producttesten, evenals een goede regelgeving (die in Nederland en veel andere landen nog ontbreekt), zal dat tot meer nauwkeurigheid gaan leiden zodat patiënten hun medicijn veel beter kunnen doseren.
Binnenkort gaan we in deel II dieper in op een aantal gangbare toedieningsmethodes van medicinale cannabis en hun onderlinge verschillen.
Het medicinale effect van cannabis behelst veel meer dan alleen de cannabinoïden THC en CBD. Wat te denken van terpenen, de aromatische stoffen die in wiet zitten en van bijzondere kwaliteiten zijn voorzien?
Moet je continu plassen? Dat kan duiden op een overactieve blaas. Een vervelend probleem waar cannabis je op een natuurlijke manier bij kan helpen.
Hoe meer we over cannabinoïden leren, hoe meer de theorie aan terrein wint dat er een verband bestaat tussen het endocannabinoïde systeem en het immuunsysteem. Dit is wat we er tot nu toe zeker over weten.
Cannabis werkt pijnstillend, maar is niet zo krachtig (en verslavend) als zware pijnstillers. Daarom 7 tips om de pijnstillende werking van wiet te versterken.
Cannabis wordt al jaren succesvol ingezet tegen misselijkheid, onder meer veroorzaakt door chemotherapie. Ontdek hoe de heilzame wiet je van misselijkheid af helpt.
Een Amerikaans onderzoeksteam onderzocht dat terpenen en het entourage-effect voor minder bijwerkingen en een betere pijnbestrijding kan zorgen.
Hormonen bepalen onze seksdrive, onze stemming en slaap en reguleren zelfs de lichaamstemperatuur. Cannabis beïnvloedt eveneens ons gemoed en slaap. Kennelijk is er dus een interactie tussen de plant en onze hormonen. Welke?
Wietolie is zeer geneeskrachtig, maar diverse onderzoeken bewijzen ook dat het preventief verschillende ziekten en kwalen kan voorkomen. Ontdek hier welke voordelen cannabisolie bieden kan.
Niet alleen de cannabisplant zit boordevol gezonde stoffen, ook het niet-psychoactieve 'zusje' hennep kan er wat van. Met name hennepzaadolie en de hennepzaadjes zelf hebben onmiskenbare medicinale voordelen.
Terpenen zijn de aromatische stoffen die in cannabis zitten en ook een rol spelen in de medicinale effecten van wiet. In dit artikel bespreken we de 10 meest voorkomende terpenen!
Temperatuur, luchtvochtigheid, licht, zuurstof, materiaal... het optimaal bewaren van medicinale cannabisproducten is belangrijk voor de kwaliteit.
Medicinale cannabis kan bloedarmoede niet wegnemen maar het vermindert wel de symptomen zoals duizeligheid, pijn, misselijkheid en concentratieproblemen.
Mediwiet anno nu is meer dan een joint roken tegen de pijn. Er zijn talloze manieren om (chronische) pijn effectief - en bovenal veilig - te verlichten met medicinale cannabis. We bespreken er vijf.
Roken (ook van wiet) is niet goed voor de longen en verdampen - wat een stuk minder slecht is - gaat eveneens via de longen. Niet iedereen vindt dat prettig en daarom geven we je 5 gezonde(re) alternatieven!
Ontdek de geneeskrachtige power van de wortels van de cannabisplant, en leer hoe je zelf je eigen wiet-wortelzalf maakt die maandenlang mee gaat.
Veel medicijnen tegen auto-immuunziektes geven heftige bijwerkingen. Ontdek hier negen auto-immuunziektes waarbij medicinale wiet als natuurlijk medicijn uitkomst biedt.
Wiet kan jou helpen de goede voornemens dit keer wél vol te houden. We bespreken 6 veel voorkomende voornemens en hoe cannabis ondersteuning biedt.
Iedereen weet: tijdens een antibioticakuur drink je geen alcohol. Maar hoe zit dat met (medicinale) cannabis? Kun je dat wél veilig met antibiotica combineren?
Cannabis is een effectief hulpmiddel en medicijn bij posttraumatisch stresssyndroom. In dit artikel verklaren we aan de hand van vier wetenschappelijk onderbouwde voordelen waarom mediwiet effectief is bij deze aandoening.
Schitterende 'long read' van cannabis journalist Derrick Bergman over het wat & hoe ten aanzien van de cannabisplant in het oudste Nederlandstalige boek dat over wiet rept: 'Den herbarius in dyetsche' (1484).
Vaak hoor je van tegenstanders van cannabis dat de wiet tegenwoordig veel te sterk is en voor (gezondheid)schade zorgt. Maar als je de feiten van de fictie scheidt blijkt deze conclusie volledig uit de lucht gegrepen!
Ontdek hier 11 gedenkwaardige momenten in de wereldwijde geschiedenis van medicinale wiet die ons brachten waar we vandaag de dag zijn.
Wie zich net in de wereld van de medicinale cannabis begeeft, kan overdonderd raken door alle vormen van mediwiet die vandaag de dag bestaan. Ontdek hieronder wat er mogelijk is.
Jarenlang werd er een hoop onzin over wiet verkondigd, die de wetenschap inmiddels allang heeft achterhaald. Tijd om deze onzinverhalen over cannabis te ontmantelen.
CBD is geneeskrachtige cannabinoïde met een kalmerende werking op de huid. Je wordt er niet stoned van en het helpt tegen ontstekingen, jeuk en pijn bij eczeem.
Mediteren zorgt voor ontspanning, ontstresst en geeft energie. Cannabis en meditatie is een enorm krachtige combi. Ontdek hier de voordelen.
Waar staan we momenteel met het onderzoek naar wiet bij pijn versus opiaten pijnstillers? Is cannabis de veilige pijnstiller van de toekomst?
De mogelijke bijwerkingen van medicinale wiet. Spoiler: het valt reuze mee. Uiteraard lees je ook wat je er aan kan doen om ze te voorkomen of verminderen.
De wetenschap en patiënten lijken steeds eensgezinder over een mogelijke oplossing voor de vreselijke eetstoornis anorexia: wiet. Heb jij anorexia of ken je iemand die eraan lijdt? Lees dan verder.
Tijdens de donkere maanden van het jaar krijgen veel mensen last van een winterdip of -depressie. Ontdek hoe cannabis je door de winter kan helpen.
Cannabis kan oa de luchtwegen van patiënten met astma verwijden. Roken wordt afgeraden maar andere consumptiemethoden zijn wel geschikt voor astmapatiënten.
Er bestaan duizenden verschillende soorten cannabisplanten en die zitten allemaal vol met cannabinoïden, terpenen en flavonoïden. De samenwerking daartussen noemen we het Entourage Effect en dat is medicinaal wat je wilt hebben!
