Actiegroep ‘FREE MC’ stelt de Belgische overheid in gebreke om de legalisatie van medicinale cannabis. Ook eist de groep terugbetaling van kosten die patiënten maakten voor mediwiet en CBD. Initiatiefnemer is de bekende Belgische wetenschapper en voorvechter van legale mediwiet Patrick Dewals. Hieronder deelt hij de stand van zaken.
Eind oktober 2018 verscheen mijn boek ‘Medicinale cannabis. Meer dan een medische kwestie‘. In het boek betoog ik op een wetenschappelijk onderbouwde manier dat medicinale cannabis (MC) therapeutisch werkt bij verschillende medische indicaties. Toch weigert de Belgische politieke klasse, met een liberale (belang van wetenschap / universele mensenrechten/ individuele vrijheid) premier en minister van Volksgezondheid, MC te legaliseren.
Omdat ik deze weinig liberale ‘njet’ dermate onrechtvaardig vind, stapte ik naar een advocatenbureau om gerechtigheid door middel van een rechtszaak te eisen. Wilt u hieraan bijdragen? Klik hier voor meer informatie over de crowdfundingsactie.
Hierna leest u op welke manier dit gebeurde en hoe de rechtszaak zich ontwikkelt. Maar eerst een korte samenvatting van wat u zoal in de wetenschappelijke literatuur betreffende MC vindt en welke juridische basis er voor een rechtszaak is.
Patrick Dewals
1. Begin 2017 publiceerde het National Academies of Sciences, Engineering and Medicine (NASEM) een uitgebreid rapport The Health Effects of Cannabis and Cannabinoids. The Current State of Evidence and Recommendations for Research [1]. De onafhankelijke Amerikaanse onderzoeksorganisatie vertaalde haar onderzoekswerk in een schema met vier verschillende categorieën. Iedere categorie verwijst naar de kwaliteit van de bewijzen die de literatuur aanbiedt betreffende de therapeutische werkzaamheid van MC bij een bepaalde medische aandoening.
Hierna volgen de categorieën, en de respectievelijke aandoeningen die ze herbergen:
De auteurs voorspelden dat men dit schema in de toekomst nog zou aanpassen omwille van nieuwe onderzoeksresultaten. Dat ze gelijk hebben, zien we bijvoorbeeld bij epilepsie. Deze neurologische aandoening stond ten tijde dat NASEM haar schema publiceerde nog in de vierde en laagste categorie (geen/onvoldoende bewijs). Ondertussen is Epidiolex (medicijn op basis van CBD ) in de VS door het FDA goedgekeurd en kan het bij verschillende vormen van kinderepilepsie voorgeschreven worden.
Ook in het VK vroeg de politiek onderzoekers om een rapport omtrent de therapeutische waarde van MC op te stellen. Dit gebeurde reeds in 2016. De All-Party Parliamentary Group on Drug Policy Reform vroeg de neuroloog professor Michael Barnes [2] om samen met zijn dochter Jennifer, klinisch psychologe, de taak uit te voeren. U leest hun bevindingen in Cannabis: The Evidence for Medical Use [3]. Zij vonden goede bewijzen voor de therapeutische werkzaamheid van MC bij vier medische aandoeningen:
Daarnaast vonden ze matig bewijs voor de werkzaamheid van MC bij fybromyalgie, bepaalde symptomen bij de ziekte van Parkinson (stijfheid en tremor), post-traumatisch stressstoornis en slaapstoornissen. Een beetje maar onvoldoende bewijs vonden ze voor agitatie bij dementie, epilepsie, blaasdysfuncties, glaucoma en Gilles de la Tourette.
Tijdens een gesprek [4] vertelde professor Barnes me dat indien hij vandaag opnieuw een rapport voor de onderzoekscommissie zou moeten schrijven, hij epilepsie in de categorie ‘goede bewijzen’ zou onderbrengen.
2. Naast de literatuur kunnen we de therapeutische werkzaamheid van MC eveneens afleiden uit de programma’s die een groeiend aantal landen/staten (34 van de 50 staten van de VS, Canada, Israël, Nederland, Duitsland, Colombia …) aan hun bevolking aanbieden. Vaak startten ze hiermee al meer dan 15 jaar geleden. Zo legaliseerde Californië MC al in 1996, Canada in 1999 en de Nederlandse patiënt vindt MC sinds 2003 in de apotheek.
Veelal wordt MC gebruik dan bij de bovengenoemde aandoeningen [5] aan de patiënt voorgesteld. Vreemd genoeg moet deze laatste eerst de standaardmedicatie gebruiken. Indien deze niet of onvoldoende helpt kan hij met MC starten. Omwille van medisch ethische redenen is dit bizar omdat MC meestal veel minder toxisch is dan de eerst voorgestelde standaardmedicatie. Bijgevolg is de gebruikte behandelvolgorde in strijd met het medisch ethische principe dat voorschrijft dat eerst het minst toxische product moet aangeboden worden.
Gelukkig zien we een ontluikende nieuwe mindset (in het buitenland) binnen het artsenberoep ten aanzien van MC ontstaan. Zo zijn er inmiddels een groeiend aantal Israëlische pijnartsen, nu al 40 procent, die bij chronische pijn MC eerder voorschrijven dan de veel gevaarlijkere opioïden [6].
Wanneer het over MC gaat, is het goed om te beseffen dat op verschillende plaatsen (VS/Canada/Uruguay …) de patiënt de kans krijgt om zijn eigen MC, eventueel via mantelzorger/cannabis social club, te telen. Verschillende artsen en onderzoekers die ik sprak zijn voorstander van eigen teelt maar verwachten dat slechts een zeer kleine percentage van de patiënten hiervoor zal kiezen. Recentelijk legaliseerde Thailand eveneens MC.
Tegelijkertijd stelde de minister van Volksgezondheid, Anutin Charnvirakul, dat de productie niet alleen in handen van erkende bedrijven komt. Zo zal de Chiang Mai’s Maejo Universiteit cursussen inrichten waar mensen leren hoe ze zelf hoogkwalitatieve cannabis voor medische doeleinden bij hen thuis kunnen telen [7].
Het zelf kunnen telen van MC kan enorm kostenbesparend voor de patiënt zijn. Toen Epidiolex goedgekeurd werd door het FDA haastte de producent (GW Pharmaceuticals) om te stellen dat de kosten ervan per patiënt per jaar op 32.5000 dollar zou komen [8]. Sofie Voncken, een jonge Belgische epilepsiepatiënte, gebruikt eveneens MC om haar epilepsie te bekampen. Haar vader vertelde me dat dit hen per jaar wellicht enkele honderden euro’s kost. Een gigantisch verschil. Toch wordt de waarde van eigen teelt evenmin door de Belgische politiek erkend noch in overweging genomen.
De illegaliteit van MC schendt de (Belgische) patiënt zijn mensenrecht, om een zo hoog mogelijke gezondheidsstandaard te bereiken. Daarenboven worden patiënten die vandaag MC gebruiken vaak gestigmatiseerd en riskeren ze strafrechtelijke vervolging. Uit de medische ethiek volgt nochtans dat een volwassen goed geïnformeerde patiënt zelf moeten kunnen kiezen welke behandelwijze, ook als dat het gebruik van MC impliceert, hij verkiest [9].
Patrick Dewals wil gerechtigheid en schakelde een advocatenkantoor in. Wil je hieraan bijdragen? Doe dan mee aan de crowdfunding. [Foto: shutterstock/sebra]
Nadat ik mijn boek schreef, was het voor mij duidelijk dat in België zeer veel mensen, wellicht tienduizenden (misschien zelfs meer dan 100.000) met het gebruik van MC hun lijden kunnen verzachten [10]. Door deze evidente onrechtvaardigheid was ik ten zeerste verontwaardigd en begon ik na te denken hoe ik deze situatie kon veranderen.
Gezien ik betreffende het legaliseren van MC weinig vertrouwen noch hoop in de politiek heb, bleef er voor mij maar één manier over om de huidige impasse te doorbreken, de rechterlijke macht inschakelen.
Volgens de advocaten van het advocatenkantoor van Walter Van Steenbrugge is het mogelijk om de Belgische overheid in gebreke te stellen omwille van het niet legaliseren van cannabis voor medische doeleinden. En dit omdat de huidige situatie een schending vormt van het fundamenteel mensenrecht op bescherming van de gezondheid, het recht op gezondheidszorg als onderdeel van het recht op het leiden van een menswaardig bestaan en van het recht op leven.
Dit recht wordt door verschillende internationale verdragen (het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, Internationaal Verdrag inzake de Economische, Sociale en Culturele Rechten) en de Belgische Grondwet (art. 23, lid 2°) gewaarborgd.
Omdat ikzelf geen medicinale cannabisgebruiker ben, raadde het advocatenkantoor me aan om patiënten met een voorschrift voor MC te zoeken die hun medewerking aan de rechtszaak wilden verlenen. Deze zijn volwaardige eisers omdat zij over een artsenattest beschikken waarin staat dat ze voor hun chronische aandoening MC dienen te gebruiken.
Gezien het onmogelijk is voor deze groep mensen om MC langs een gereguleerde weg in België te bekomen, klagen ze de Belgische overheid als veroorzaker van deze situatie aan. Het was niet zo makkelijk om patiënten met een attest te vinden [11]. En niet al degenen die ik vond wilden, voor uiteenlopende redenen, meewerken aan de rechtszaak. Uiteindelijk vond ik een negental bereidwillige patiënten.
Daarnaast schaarden 15 artsen zich mede achter deze ingebrekestelling. Zij zijn volwaardige eisers omdat ze hun patiënt niet al de mogelijke behandelwijzen kunnen aanbieden om hun lijden te verzachten. Iets wat onder andere de Hippocratische eed van hen verlangt en wat deze artsen aanklagen.
Met bovengenoemde ingebrekestelling vragen de eisers aan de Belgische overheid om dringend het nodige te doen voor de algemene legalisering van het cannabisgebruik voor medicinale doeleinden. Daarnaast moet zo snel mogelijk MC in de Belgische apotheek, op artsenvoorschrift, verkrijgbaar zijn. Dit zou bijvoorbeeld kunnen via import uit Nederland, Canada of Israël. Middels tussenkomst van het RIZIV kan de Belgische Overheid er voor zorgen dat medicinale cannabis betaalbaar blijft.
Verder vragen ze dat patiënten met een voorschrift voor medicinale cannabis niet langer door politie en justitie vervolgd worden en de toelating voor deze patiënten om zelf cannabisplanten te telen, eventueel met de hulp van een mantelzorger of een cannabis social club.
De eisersgroep wil eveneens een aanpassing van het lessenpakket voor de studenten geneeskunde. Momenteel krijgen geneeskundestudenten te weinig de inzichten van de therapeutische effecten van MC op de universiteit gedoceerd [12]. In het verlengde hiervan vragen ze, naar analogie met andere landen, de opstelling van een lijst met indicaties waarvoor het gebruik van MC succesvol kan zijn en mag worden voorgeschreven door de huisarts [13].
De Belgische overheid liet door een schrijven van de minister van Volksgezondheid reeds in mei 2019 weten dat de ingebrekestelling, waarvan u hierboven de eisen las, “iedere grond mist”. Vanzelfsprekend is dit niet onze mening en werkt het advocatenteam momenteel aan het opstellen van een officiële dagvaarding.
De Belgische minister van Volksgezondheid, Maggie De Block, blokkeert al jaren vooruitgang naar legale medicinale wiet.
De kosten voor een proces werden door het advocatenbureau geschat op 12.500 à 15.000 euro [14]. Gezien de verbetering van het beleid ten aanzien van de legalisering en distributie van MC onder het algemeen belang van de Belgische Volksgezondheid valt, startte ik een crowdfunding [15], FREE MC, op om de advocaatkosten democratisch te verdelen. Ondertussen bracht deze reeds 5.570 euro op.
Steun de crowdfunding van FREE MC. Meer details vind je deze pagina.
Donderdag 7 november bespreek ik de kwestie medicinale cannabis in de bibliotheek van Zottegem vanaf 19u30. Hier kan u zich inschrijven. Zondag 10 november organiseert de vzw WeAreSofie te Maasmechelen (zaal Sint-Martinus) een benefietavond[16] om de rechtszaak mede te financieren. Om 19u30 zal ik de menigte kort toespreken. Nadien zorgen muziekbands (Moonrize, The Jemb en Flink 182) voor een spetterende avond.
En zaterdag 23 november organiseert vzw Cannabis Social Club Gent op haar beurt een benefiet in het amusementen- en kunstcafé De Koer te Gent[17]. Naast verscheidene dj’s zijn hiphoppers KoenDa en T-Loc van de partij om de aanwezigen van de nodige dansritmes te voorzien.
Tenslotte! Is het niet opmerkelijk om recentelijk in de media te vernemen dat de voorzitter van de Open-Vld, Gwendolyn Rutten, het parlementair debat wil openen om mensen met een doodswens (omwille van een voltooid leven gevoel) hun keuze voor euthanasie te vergemakkelijken [18]?
Ik wens me hier niet in het euthanasiedebat te mengen. Toch vind ik het vreemd dat de (zogenaamde) liberalen energie steken in het vergemakkelijken van de goede dood (euthanasie) maar zieke mensen de hulp van MC, om een menswaardig of goed leven te leiden, niet gunnen. De andere politieke partijen zijn trouwens, betreffende dit laatste punt, in het zelfde bedje ziek.
Politiek filosoof Patrick Dewals is bachelor in de psychiatrische verpleegkunde en master in de politieke wetenschappen. Ook schreef hij ‘Medicinale cannabis. Meer dan een medische kwestie’.
NB. Dit artikel werd eerder gepubliceerd op DeWereldMorgen en is met toestemming van de auteur op deze site geplaatst.
Het aantal gevallen van melanoom - een heftige vorm van huidkanker veroorzaakt door uv-straling - neemt halsoverkop toe, maar er gloort hoop voor patiënten in de vorm van een... cannabisextract!
In een stief kwartiertje beantwoordt wietwetenschapper dr. Amber Wise een aantal vragen die via social media werden gesteld - het hoe & waarom van wiet in het kort!
Pat Cash won in 1987 het Wimbledon tennistoernooi, overleefde tot nu toe al 7 (!) knieoperaties en weet inmiddels zo zeker dat CBD hem en anderen kan helpen dat ie met zijn eigen Pat Cash CBD op de markt komt.
Cannabis in het verkeer is al jaren onderwerp van discussie: wat zijn de normen en grenzen om deel te nemen aan het gemotoriseerde verkeer op veilige wijze?
Onder de merknaam JANE brengt Michelle uit Minneapolis haar eigen op vrouwen gerichte cannabisproducten uit, een idee dat voortkwam uit haar eigen strijd tegen borstkanker.
Nog een goede reden om te verdampen. Dit nieuwe onderzoek heeft aangetoond dat je meer THC in je lichaam krijgt na het verdampen van cannabis, ten opzichten van het roken ervan.
Bedrocan, 's lands enige producent van legale medicinale cannabis, opent in Utrecht een onderzoekscentrum waar klinische studies naar o.a. gebruiksrisico's van cannabis en de effecten bij chronische pijnbestrijding plaatsvinden.
Uit Duits patiëntenonderzoek blijkt dat mensen die cannabis gebruiken als behandeling bij chronische pijn zeer tevreden zijn en zelfs vinden dat wiet beter werkt dan traditionele pijnmedicatie.
In Ierland is een review-rapport gepubliceerd, waaruit blijkt dat er tot nu toe vooral bewijs op tafel ligt voor de werkzaamheid van mediwiet bij MS, diabetes en letsel aan de ruggengraat.
Met een subsidie van 10 miljoen dollar gaan onderzoekers van de befaamde Johns Hopkins University School of Medicine liefst 10.000 medicinale cannabispatiënten in de VS minimaal 1 jaar lang volgen.
In 1976 liep Nederland nog voorop met coffeeshops en gedoogde verkoop van wiet en hasj. Na 47 jaar is dat beleid failliet en daarom start vandaag het wietexperiment in Breda en Tilburg met 100% LEGALE wiet(verkoop).
Voor chronische pijnpatiënten die hun wiet niet willen roken, vapen, eten, smeren of druppelen gloort er hoop: in Australië wordt namelijk de eerste CANNABISPIL klinisch getest!
Anekdotisch bewijs en losstaande patiënten testimonials over de positieve effecten van het behandelen van kanker met cannabis zijn er genoeg. Maar hoever is de wetenschap met het gebruik van cannabinoïden bij kanker? De actuele stand van zaken in een uitgebreid dossier!
Uit een enquete onder mensen die cannabis vanwege gezondheidsredenen consumeren, blijkt dat zij minder alcohol en pillen gebruiken en graag zouden zien dat hun arts toeziet op hun wietgebruik en dosering.
Zowel het gebruik van medicinale cannabis als de toepassing van immuuntherapie bij de behandeling van kanker zijn in opkomst, vandaar dat er nu een uitgebreide studie komt naar de impact van mediwiet op immunotherapie.
Er zijn in Nederland maar enkele duizenden officieel erkende - dus via hun arts doorverwezen - cannabispatiënten, maar die zijn volgens bijwerkingencentrum Lareb en Bureau Medicinale Cannabis wel heel tevreden over hun (Bedrocan) wiet.
Uit een enquete onder meer dan vijfduizend vrouwen blijkt dat 4 op de 10 cannabis gebruiken om de symptomen van de menopauze (overgang) te behandelen, en ze zijn hier in grote mate tevreden over ook.
Uit een studie van Poolse onderzoekers blijkt dat voor huidproblemen als acne, psoriasis, eczeem en jeuk een aantal onbekendere cannabinoïden (o.a. THCV, CBDV, CBC, CBM en CBN) wellicht soelaas kan bieden.
Medicinale cannabispatiënten zijn in grote meerderheid blij met de effecten ervan: behalve dat het de symptomen van hun kwaal vermindert, zorgt mediwiet ook voor meer energie en betere prestaties op hun werk.
Na liefst tien jaar plannen, voorbereiden en bouwen staat ie er: de meest geavanceerde medicinale cannabiskwekerij van het zuidelijk halfrond. Over naar Brisbane, Australië!
Omdat het zeer moeizaam lukt voor ADHD patiënten in Groot-Brittannië om via officiële weg aan medicinale cannabis te geraken, besluit een groot deel om dan maar zelf aan de wiet te gaan.
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat cannabis consumenten vanaf zestig jaar een lagere BMI (Body Mass Index) hebben en meer sporten dan zestigplussers die geen cannabis gebruiken.
Je hoeft niet per se iets onder de leden te hebben om van de heilzame effecten van cannabis te profiteren. Uit dit Amerikaanse onderzoek blijkt dat mensen die wiet gebruiken simpelweg alvast gelukkiger zijn dan niet-gebruikers.
In Nederland schafte het Zorginstituut de vergoeding van medicinale cannabis jaren geleden af, in Israël krijgen slachtoffers van crimineel geweld en terrorisme voortaan gratis een inhalator plus de wiet!
Wanneer je minstens 20 keer per maand medicinale cannabis rookt, verdampt of eet bestaat het gevaar op CHS, ofwel overgevoeligheid voor wiet. De remedie ertegen is echter heel eenvoudig!
Wetenschappers zijn enthousiast over de van oorsprong Zuid-Afrikaanse plant Helichrysum umbraculigeru - ofwel de strobloem - want deze plant bevat heel veel cannabinoïden, waaronder een flink aantal volstrekt onbekende!
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat cannabidiol ofwel CBD in een vroeg stadium een positief effect heeft in de hersenen op de eiwitten die de ziekte van Alzheimer kunnen veroorzaken.
Wetenschappers van de beroemde Oxford universiteit starten - met een miljoenensubsidie op zak - een grootschalige studie naar het behandelen van psychoses met het cannabismedicijn Epidyolex.
In Nederland zijn er al weinig patiënten die via de officiële weg hun cannabis medicatie krijgen, in Groot-Brittannië is het helemaal bar en boos. Minder dan 5 mensen in 5 jaar kregen wiet via de NHS, hoogste tijd voor een 'familiecampagne' dus!
In Nederland daalde in 2022 voor het vijfde jaar op rij het aantal officiële verstrekkingen van medicinale cannabis, zo blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Jeffrey Kemper heeft Asperger en kan in de apotheek niet de cannabis vinden die hij nodig heeft. Na een jarenlange juridische strijd en diverse politie-invallen oordeelt de rechter nu dat de Katwijker gewoon thuis 22 wietplantjes mag telen!
Uit een enquete onder duizend vrouwen blijkt dat zij graag cannabis kopen - liefst in legale shops - om medicinale redenen (stress, slaap, pijn), maar ze verzwijgen dit vaak voor familie, vrienden en collega's.
