(advertenties)
(advertentie)

In de cannabiswereld, en zeker ook bij de medicinale kant ervan, wordt hoofdzakelijk gefocust op de twee bekende cannabinoïden THC en CBD. In veel producten zit zelfs vaak maar één werkzame stof, die uit de hele cannabisplant wordt geïsoleerd. En dat is jammer, want dan mis je dus de power van het samenwerkende geheel van cannabinoïden en terpenen (smaak- en geurstoffen) in wiet. Lang was dit zogeheten entourage effect een wat mistig verhaal, maar Amerikaanse wetenschappers hebben aangetoond dat meer in dit geval toch echt beter is, bijvoorbeeld bij pijnbestrijding. 

Samenwerken, niet isoleren

Volgens Wikipedia wordt het entourage effect van cannabis als volgt gedefinieerd: ‘A proposed mechanism by which cannabis compounds other than tetrahydrocannabinol (THC) act synergistically with it to modulate the overall psychoactive effects of the plant.’

Laat dat ‘proposed’ – verondersteld – maar gerust weg voortaan. Uit onderzoek van wetenschappers aan de afdeling Health Sciences van de University of Arizona blijkt onomstotelijk dat er zo’n entourage effect bestaat bij wiet. De onderzoekers publiceerden hun bevindingen op de website van de universiteit, onder de titel: ‘Study Shows Cannabis Terpenes Provide Pain Relief, Contribute to ‘Entourage Effect’.

‘Wanneer het aankomt op de medicinale en therapeutische eigenschappen van cannabis, is het een onopgelost mysterie of er een “entourage effect” bestaat, waarbij de pijnverlichtende effecten van de plant als geheel groter zijn dan welke van de individuele onderdelen dan ook’, stellen de researchers het doel van de studie voor.

Terpenen als extra middel voor het verlichten van pijn

Welnu; hun onderzoek levert naar eigen zeggen bewijs op dat de entourage effect-theorie ondersteunt, en het positioneert bovendien terpenen – zoals gezegd de aromatische stoffen in wiet – als een veelbelovend nieuw mikpunt voor pijntherapieën die een mindere dosis nodig hebben en minder bijwerkingen geeft.

‘Veel mensen nemen cannabis en cannabinoïden voor pijn’, zegt hoofdonderzoeker en arts John Streicher van het Arizona Health Sciences Comprehensive Pain and Addiction Center. ‘Wij zijn geïnteresseerd in het concept van het entourage effect, met het idee dat we zo misschien de bescheiden pijnverlichtende efficiëntie van THC kunnen boosten, maar niet de psychoactieve neveneffecten. En zo zou je een betere behandeling mogelijk maken.’

Terpenen imiteren cannabinoïden

Eerst nog maar iets meer vertellen over terpenen, de aromatische bestanddelen die in veel planten voorkomen en onder andere de basiscomponent vormen van essentiële oliën. Het terpeen linalool bijvoorbeeld, geeft aan lavender zijn kenmerkende, bloemachtige geur.

Aanvullend op terpenen bevat cannabis dan weer van nature voorkomende componenten die we kennen als cannabinoïden. De bekendste van de 113 tot nu toe geïdentificeerde cannabinoïden in wiet zijn natuurlijk tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD). Van die laatste word je niet stoned, van die eerste hopelijk wel.

De Amerikaanse onderzoekers ontdekten dat cannabisterpenen, wanneer ze op zichzelf worden gebruikt, het effect nabootsen van cannabinoïden, inclusief een vermindering van pijnsensaties. Wanneer ze gecombineerd worden met cannabinoïden werden de pijnverlichtende effecten versterkt zonder een toename van negatieve bijwerkingen.

Mooi overzicht van de bekendste terpen die we in wiet vinden, gemaakt door de Nederlandse zadenbank Dutch Passion

Wat doen terpenen in ons lichaam?

Dr. Streicher zegt dat hun studie verrassend is op een bepaalde manier. ‘Het was onze oorspronkelijke hypothese, maar we verwachtten niet per se dat terpenen, deze eenvoudige componenten die in meerdere planten voorkomen, cannabinoïde-achtige effecten konden produceren.’

Streicher en zijn team keken met name naar deze 4 cannabisterpenen: alfa-humuleen, geraniol, linalool en beta-pineen. Ze beoordeelden elk terpeen zowel individueel als in combinatie met WIN55,212-2, een synthetische cannabinoïde-agonist die de natuurlijke cannabinoïde-receptoren in het lichaam stimuleert.

Wanneer een cannabinoïde zoals THC het lichaam binnenkomt, bindt het zich aan 1 van de 2 cannabinoïde-receptoren: CB1R (die het meeste voorkomt) of CB2R. De receptor activeert vervolgens neuronen die invloed hebben op het fysiologische proces en gedrag. Tijdens laboratorium experimenten ontdekten de onderzoekers dat alle vier de terpenen de CB1R activeerden, net als THC.

Dr. Streicher hoopt met een mix van terpenen en cannabinoïden pijnpatiënten een betere behandeling aan te kunnen bieden dan nu mogelijk is. Dat betekent in de praktijk meer wiet en minder farmaceutische pijnstillers (opioïden)….

Terpenen verminderen pijn én bijwerkingen cannabinoïden

Gedragsstudies met muizen onthulden dat wanneer ze individueel worden toegediend, alle vier de terpenen de pijnintensiteit verminderden. Ook verminderden ze ‘minimaal 3 van de 4’ klassieke bijwerkingen van cannabinoïden: verminderde pijnsensatie, lagere lichaamstemperatuur, minder beweging en catalepsie (spierverstijving gerelateerd aan psychoactieve effecten van cannabinoïden).

Wanneer terpenen werden gecombineerd met WIN55,212-2, zagen de researchers een grotere afname van pijnsensatie vergeleken met het losse terpeen of uitsluitend WIN55,212-2. En dat toont dus een terpenen/cannabinoïden interactie aan met betrekking tot de controle over pijn!

Behandeling met minder hoge dosis pijnstillers

Hoe nu verder met dit gegeven dat het entourage effect van cannabis dus wel degelijk echt bestaat? Dr. Streicher zelf is alweer druk bezig met het gebruik van terpenen in combinatie met opioïden (zeer sterke chemische/farmaceutische pijnstillers) en voor specifieke types van kankergerelateerde pijn.

Zijn langetermijndoel is het ontwikkelen van een ‘dose-reduction strategy’ die gebruikmaakt van terpenen – terpenen worden door de medicijnwaakhond FDA in de VS als veilig beschouwd – in combinatie met cannabinoïden of opioïden. Daarmee zou dus hetzelfde niveau van pijnverlichting moeten worden bereikt met lagere dosis en minder bijwerkingen.

LEES OOKDe 10 meest voorkomende terpenen in cannabis en hun medicinale effect

[Openingsbeeld: Gleti, Shutterstock]