Binnen met wiet kweken beginnen #3: mannelijke en vrouwelijke wietplanten
Binnen met wiet kweken beginnen deel #3. Wietplanten kunnen mannelijk of vrouwelijk zijn, en alleen de vrouwelijke exemplaren leveren mediwiet op...
Zuurstof is een cruciaal element bij de kweek van wietplanten dat niet altijd genoeg aandacht krijgt. Alle plantendelen hebben zuurstof nodig maar alleen voor de wortels kan een gebrek aan zuurstof funest zijn. Kortom, de rol van zuurstof bij wietplanten, en tips voor meer zuurstof in de wortelzone.
Kwekers geven veel aandacht aan de juiste temperatuur, luchtvochtigheid, licht, plantenvoeding en water maar niet aan zuurstof. Afgezien van een luchtig medium moeten wietplanten zich op het gebied van zuurstof zelf maar zien te redden. En dat is zonde want wietplanten floreren met een beetje extra zuurstof bij de wortels.
Wat niet alle kwekers weten, is dat alle delen van wietplanten zuurstof nodig hebben. Stammen, bladeren en zelfs de toppen hebben zuurstof nodig. Een gebrek aan zuurstof zul je echter maar heel zelden tegenkomen bij de bovengrondse delen. Dit komt omdat er in de lucht meer dan genoeg zuurstof zit die ze op kunnen nemen, zo’n 21 procent om precies te zijn.
Voor ondergrondse plantendelen ligt het anders. De wortels zijn echter niet blootgesteld aan de lucht en hebben dus minder gemakkelijk toegang tot zuurstof. Gebreken ontstaan wanneer de wortels meer zuurstof opnemen dan in het medium wordt aangevuld. Het kan tot allerlei problemen leiden met de opname van voeding, schimmels (wortelrot) en een vertraging van de groei.
Zuurstof zit gelukkig voldoende in de lucht en bovengrondse plantendelen kunnen dat dan ook in overvloed opnemen. De wortels van wietplanten bevinden zich echter onder de grond en hebben daar minder toegang toto zuurstof. Ze zijn afhankelijk van openingen in het medium waar zich lucht bevindt, en zuurstof dat is opgelost in het voedingswater.
In een luchtig medium met veel openingen kunnen wietplanten met hun wortels voldoende zuurstof opnemen. Dit doen ze door middel van diffusie, waarbij zuurstof verplaatst van een hoge concentratie in de lucht, naar een lage concentratie in het worteltje. Op deze manier kunnen ze ook opgeloste zuurstof uit het voedingswater via diffusie opnemen, alleen gaat dat in water vele malen langzamer dan in lucht.
Het is voor de passieve opname van zuurstof dus van groot belang om een luchtig medium voor wietplanten te gebruiken, zodat de wortels voldoende toegang tot lucht hebben. Elke keer dat je van boven bewatert, zuigt het water weer nieuwe lucht met zuurstof in de poriën van het medium. Een eb-en-vloed hydrosysteem maakt optimaal gebruik van dit effect.
Daarnaast nemen wortels zogezegd ook zuurstof uit het water op. Al gaat dit aanzienlijk langzamer kun je wortels op deze manier ook van zuurstof voorzien. In een DWC hydrosysteem is dit zelfs de voornaamste manier waarop wortels zuurstof opnemen. De wortels hangen daarbij namelijk geheel onder water; een aquariumpomp pompt dan constant lucht in het water, waardoor het veel opgeloste zuurstof bevat.
Heb je echter een dichte en compacte aarde, dan kun je je plant ook helpen door je voedingswater zuurstofrijk te maken met een aquariumpomp. Zolang het water verzadigd is met zuurstof krijgen je wortels dan altijd voldoende zuurstof.
De temperatuur van water bepaalt hoeveel zuurstof het kan opnemen. Koud water kan meer zuurstof opnemen dan warm water. Een koude wortelzone vertraagt echter ook het metabolisme van de plant, waardoor het geen zin heeft om ijskoud water te gebruiken. De optimale temperatuur van de wortelzone is 21 graden voor DWC systemen, en ongeveer 24 graden voor een kweek in een medium zoals aarde of steenwol.
Als je wietplanten te weinig zuurstof bij de wortels kunnen opnemen, dan zie je dat als eerste aan de bladeren. Het ziet eruit als een wietplant die te veel water heeft gehad, wat ook logisch is want in een te nat medium zit nauwelijks lucht. De bladeren krullen dan omlaag maar voelen wel stevig aan. Dit komt omdat de plant de stomata heeft gesloten, om verlies van meer zuurstof tegen te gaan.
Houdt het probleem langer aan, dan zul je hierdoor ook allerlei gebreken gaan zien. Daarna zullen de wortels ten prooi kunnen vallen aan wortelrot, waarna er geen redden meer aan is. Het is dus belangrijk om een zuurstofgebrek bij de wortels snel aan te pakken, of beter nog – te voorkomen.
Kweek je in aarde, dan is het voor wietplanten met name, belangrijk om die aarde luchtig te houden. Dit kan door er perliet doorheen te mengen of bijvoorbeeld kleikorrels. Ook kun je een mengsel van kokos en aarde gebruiken om het zuurstofgehalte in het medium te vergroten. Hydrologische mediums zoals steenwol, mapito (steenwolvlokken), kleikorrels (hydrokorrels of hydroton) en kokos zijn van nature al zeer luchtig.
In al deze mediums is het grootste wapen tegen een zuurstofgebrek een goede strategie van water geven. Geef je te veel of te vaak water, dan wordt het medium te nat en te compact. Geef je medium en met name aarde en steenwol daarom altijd de tijd om wat te drogen tussen twee waterbeurten. Heb je echter reeds compacte en ingezakte aarde, dan kun je je planten bewateren met zuurstofrijk voedingswater. Gebruik daarvoor een aquariumpomp met een bruissteen en pomp constant luchtbellen in het voedingswater. Zolang het water genoeg zuurstof bevat, kun je namelijk nooit te veel water geven.